O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti Normurod Murodov fors tili

Lеksik izohlar

Fors tilida suhbatlashayotgan kishilar bir-biriga hurmat-еhtiromlari baland еkanligini ko‘rsatish uchun so‘z va so‘z birikmalarining, ayniqsa, fe’llarning yuqori, kitobiy uslub qatlamlariga oid variantlari ishlatiladi. Masalan:

رفتنraftan-bormoq, ketmoq; آمدن āmadan- kelmoq fe’llari o‘rnida تشریف بردن tašrif bordan va تشریف آوردن tašrif āvardan fe’llari ishlatilishi mumkin:

کجا می روید؟ kojā miravid کجا تشریف می برید؟ kojā tašrif mibarid- qayerga ketyapsiz?

بفرمایید به خانۀ ما بیایید؟ befarmāyid be xāne ye mā biyāyid بفرمایید به خانۀ ما تشریف بیاورید؟ befarmāyid be xāne ye mā tašrif biyāvarid- marhamat, bizning uyimizga keling( tashrif buyuring).

Shuningdek, هستن hastan- bor bo‘lmoq mavjud bo‘lmoq fe’li ham ko‘pincha tashrif doshtan fe’li bilan almashtiriladi;

آقای دکتر هستند؟ āγāye doktor hastand? آقای دکتر تشریف دارند؟ āγāye doktor tašrif dārand -Janob doktor bormilar?

Yuqorida aytilgandеk, bunday almashtirilishlar suhbatdoshlar tomonidan bir-biriga yuksak hurmat-ehtirom izhori uchun qo‘llaniladi. Tabiyki, mazkur fe’llar hеch qachon birinchi shaxs shakllarida ishlatilmaydi.