O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti o’zbek filologiyasi fakulteti “O’zbek tili va adabiyoti” kafedrasi

2-topshiriq. “Maqollar zanjiri” metodi

Maqoldagi nuqtalar oʻrniga tushirib qoldirilgan soʻzlarni qoʻyib chiqing.

№

Maqollar

Javob

1.

Dilnidilga ... yaqinlashtiradi.

(3ta).

Yengil

2.

Intizomlilashkar ...mas.

(6ta).

Yiqilgan

3.

Sarishtaliuy -... uy.

(9ta).

Farishtali

4.

... kurashgato’ymas.

(8ta).

Til

5.

... topsa, boʻlibyer,... topsabosibyer. (5+5ta).

Aql,

6.

Rejaliish - hamisha ....

(3ta).

Tosh

7.

Shoshganda ... topilmas.

(6ta).

Labbay

8.

... yaltiroqning ... qaltiroq.

(5+3ta).

Sirti, ichi

9.

Qoqilsang ...dano’pkalama

.

(3ta).

BeshTosh

10.

... bilan ... egizak.

(3+4ta).

Saxiy, baxil

3-topshiriq. “Ahvolingiz yaxshimi?” kommunikativ psixologik treningi.
Oʻtkazish tartibi: Oʻqituvchi doira shaklida o’tirgan har bir talabaga - “Ahvolingiz yaxshimi?” degan savol bilan murojaat qiladi. Ular bu savolga bir-birini takrorlamaydigan, original javoblar variantlarini aytishlari kerak. Talabaning javobi shunchaki oddiy boʻlsa, takroriansa, ma’nosi avvalgilariga juda yaqin boʻlsa, treningdan chiqadi. Oxirida bitta talaba qolguncha oʻyin davom etadi. Trening oxirida javoblar tahlil qilinadi, eng yaxshisi aniqlanadi.


4-topshiriq. O`qing. Quyidagi hikmatli ibora va fikrlarning ma’nosini izohlang.
“Til muncha sharaf bila nutqning olami (quroli) dur va ham nutqdurki, agar nopisand zohir bo`lsa, tilning ofatidur”(Alisher Navoiy).
«Aytur so`zni ayt, aytmas so`zdan qayt»(Alisher Navoiy).
«So`zchi holin boqma, boq so`z holina,
Ko`rma kim der oni, ko`rgil kim ne der» (Alisher Navoiy).
«So`zdurki, nishon berur o`likka jondin,
So`zdurki, berur jonga xabar jonondin,
Insonni so`z ayladi judo hayvondin,
Bilkim, guhari sharifroq yo`q ondin (Alisher Navoiy).
«Tarixda nom qoldirish uchun yo yaxshi sarkarda, yo yaxshi notiq bo`lish kerak». (Sitseron).
“Qalam- eng yaxshi muallim” (Sitseron).
“Inson shoir bo`lib tugilishi mumkin, lekin notiq bo`lib yetishadi” (Sitseron)
“So`zni ishonch bilan gapir, eshituvchilarga ta’sir esa o`z-o`zidan kelib chiqadi” (Gyote)
“Mavzuni chuqur o`rgan, so`zning o`zi keladi” (Katon)
“Inson notiqligi,saodat tildan,
Nazokat tildandir, nafosat tildan,
Hayot saboqlari ko`rsatar shuni,
Do`zax tildan erur va jannat tildan” (Abu Ali ibn Sino)
Savollar:

1. 
   Yozma muloqot deganda nima tushuniladi?
   
2. 
   Yozma muloqotning xususiyatlari haqida fikr bildiring.
   
3. 
   Muvofiqlashtirish va soʽzlarni tanlash nima uchun xizmat qiladi?
   

Adabiyotlar ro‘yxati:
1. Vikram Bisen Priya.Business communication.New Delhi.2009.
2. Qo‘ng‘urov R., Begmatov E., Tojiyev Yo. Nutq madaniyati va uslubiyat asoslari, - T.: «Fan», 1992, 254 b.
3. Husanov N., Mirahmedova Z. Mutaxassislik tili. T.: TMI, 2003.
4. Rasulov R., Husanov N., Mo`ydinov Q. Nutq madaniyati va notiqlik san’ati. T.: “IQTISOD-MOLIYA”, 2006. [15: 57-60]


5-mavzu: Biznesda muhokama