O`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi, surxondaryo viloyati kasbiy ta`limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi oltisoy tuma ni 2-sonli kasb-hunar maktabi

18.2-rasm. Uchqutbli ayirgichning umumiy ko‘rinishi:
1 – o‘q; 2 – mahkamlagichlar; 3 – harakatsiz kontaktlar; 4 – tana; 5 – harakatlanuvchi kontaktlar; 6 – to‘tgichlar; 7 – prujina; 8 – dvigatel dastagi.

18.3-rasm. Pishangli dvigatelli ayirgich: harakatsiz kontaktlar;
2 – yoy sindirgich kamera; 3 – harakatlanuvchi kontaktlar; 4 –oshiqmashiqli ustunlar; 5 – tortgich
Ayirgichlarni elkali dvigatellar bilan montajda, plitava ayirgich va shchitningolditomon yuzasi bilan yoki shkaf oraliq masofasi 250 mm dan kam bo‘lmasligi zarur. Yon dastakli ayirgichni o‘rnatganda shkafning yon devoridan oxirgi qutb vertikal o‘qigacha(dastakkaeng yaqini) 130 mm atrofida bo‘lishi lozim. Ayirgich va qayta zaminlagichlarda kontaktlar mahkamlanadiganlari bilan plitalar karkas burchagidan chiqib to‘rishi kerak, va bu 4 mm. dan kam bo‘lmasligi lozim. Ayirgich va qayta zaminlagichlar ajragich kontaktlar shunday o‘rnatilishi, byog‘ona erga zaminlagichlar yoki tok o‘zatuvchi qismlar kommutatsiya qiluvchi tayanchlardan 2.5-jadvada [7] ko‘rsatilganidan kam bo‘lmasligi kerak.
SHundan sung ajratgichga shkala va maxovik o‘rnatiladi. Montaj ishlari bajarib bo‘lingach, apparatni sinab ko‘rishdan oldin, ishqalanadigan bo‘laklarida yog‘langan yog‘lar etarligi tekshirishdan o‘tkazilishi zarur. Agar ayirgichlar montaj maydonniga tarqatilgan holatda keltirilsa (izolyasiyali plitasiz), u holda ularni yig‘ishdan oldin qo‘ruq salfetka bilan toza artib, yupqa qatlamli qilib texnik vazelinda yog‘lash kerak.
Yig‘ma (paketli) o‘chirgich. Yig‘ma o‘chirgich va qayta zaminlagichlar quyidagi to‘rlarga ajratiladi: PV, PVM, PP va PPM ruso‘mlilarga, 4.1-rasm, yig‘ma o‘chirgichlarning umumiy tarqatilgan ko‘rinishi keltirilgan.
PV va PP rusumli o‘chirgich va qayta zaminlagichlarni sinflashtirish
18.1-jadval

a) 18.1-jadval bo‘yicha me’yorli tokiga ko‘ra to‘qqizta kattalikli; b) qutblar soniga ko‘ra: bir qutbli-faqat -kattalikli, ikki qutblilar-hamma kattaliklarda; v) tashqi muhit ta’siridan himoyalangan to‘riga qarab: ochiq yaratilgan-hamma kattaliklarda; tomchi singmaydigan himoyalangan qilib yaratilgan-  va  kattaliklar; zich yopiq yaratilgan- , III, V va IX kattaliklarda; g) montaj usuliga qarab:  orqa tomonidan simlarni ulab mahkamlash uchun panel qalinligi 4 mm. gacha qilib yasalgan, 2- orqa tomondan simlarni ulab mahkamlash uchun panel qalinligi 25 mm.gacha qilib tayyorlanadi, 3- simlarni oldi tomonidan ulab mahkamlanadigan panel asosga mahkamlab yaratiladi.