O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand veterinariya meditsinasi instituti

Lavlagining serkosporoz kasalligini Cercosporabeticolazamburug’i qo’zg’atadi. Kasallik O’zbekistonda va Markaziy Osiyoning boshqa mamlakatlarida xo’raki, xashaki va qand lavlagida tarqalgan. Qirg’izistonda qand lavlagiga katta zarar yetkazadi.

Kasallik odatda dalaning ayrim joylarida o’choqlar shaklida rivojlanadi. Zararlangan barglarda dumaloq, kengligi 2-3 mm, noaniq-kulrang, qo’ng’ir, qo’ng’ir-kulrang, qizg’ish-qo’ng’ir hoshiyali, quriganda oqish yoki deyarli oq tusli dog’lar paydo bo’ladi. Pastki katta barglar ko’proq zararlanadi. Yuqori namlikda dog’lar ustida konidiofora va konidiyalardan tashkil topgan kulrang g’ubor paydo bo’lishi mumkin. Kuchli zararlangan, sathining 30-40 foizi dog’lar bilan qoplangan barglar qorayadi, bujmayib, yerga yotib qoladi va butunlay chiriydi. Natijada xo’raki, xashaki va qand lavlagining hosili 20-30% ga kamayadi. Qand lavlagi tarkibida qand miqdori ekin kam darajada zararlanganida 5-10% ga, o’rtacha darajadagisida 20% gacha, kuchli zararlanganida 70% gacha kamayadi. Qirg’izistonda serkosporoz ta’sirida qand lavlagi ildizlari og’irligi 19,6% ga, qand miqdori 34,4% ga pasaygan.

Zararlangan barg bandi va poyalarda dumaloq yoki uzunchoq, biroz botiqdog’lar rivojlanadi.