O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti psixologiya nazariyasi va amilyoti kafedrasi

2.Shaxs psixologik tadqiqotlar predmeti sifatida 
B.M.Kedrov klassifikatsiyasidagi barcha fanlar tizimida ―SHAXS‖ 
markaziy o‘ringa ega. 
Shaxsga psixologik sohalar predmeti sifatida turli ta`riflar berilgan.
Ularning aksariyati bilan ―Umumiy psixologiya‖ kursi doirasida tanishgansiz.
Xoll K., Lindseylar ―shaxs‖ tushunchasuga oid ta`riflarni muayyan mezon 
asosida quyidagicha tizimlashtiradilar: 
Biosotsial ta`rif – shaxs individning ―sotsial stimul qadriyati‖ bo‗lib,
biologik omillar ta`sirida ―atrof – muhitga javob reaksiyasi‖ni bildiradi.
Biofizik ta`rif – shaxsni subekt sifatida o`rganib, individning o‘ziga xos 
xususiyatlarini o‘zida mujassamlashtiradi. 

---

252
Omnibus ta`rif – shaxs individning muhim jihatlari ko‘chirib 
o‘tkazilgan birlikdir. 
Integrativ ta`rif – shaxs individual xulq egasidir.
A.G.Asmolov ―Shaxs psixologiyasi‖ning predmetini quyidagicha 
izohlaydi: 
Dodonov boyicha fanning predmeti: 
4.
 
Shaxsni emperik o„rganish metodologiyasi 
Shaxs psixologiyasini o‗rganishning 2 yo‗nalishi: 
Shaxs taraqqiyotini ta`minlovchi biologik va ijtimoiy omillarning 
o’zaro ta`siri 
Butun umr davomida biologik va ijtimoiy omillarning o’zaro ta`sirini 
ta`minlovchi, shaxs individualligini ko’rsatuvchi psixik jarayonlar va 
mexanizmlar 
Shaxsning individual xususiyatlari va individlararo tafovutlari 
Shaxsning ichiki psixologik holati va ruhiy uyg’unligi tizimi 
Inson muayyan sharoitda qanday shakllanadi 
Qanday qilib bolaning ruhiy olami kattalarning ruhiy 
olami bilan uyg‘unlashadi. 
Jamiyat taraqqiyoti shaxs taraqqiyotiga qanday ta`sir 
etadi 

---

253
Shaxs psixologiyasining predmetiga nisbatan yondashuvlar 
 
Shaxsni o`rganishning metodlari: 
•
Obektiv ma`lumotlar 
•
Psixodiagnostik metodikalarni qo‘llash 
•
Shaxsnin kundalik xulq-atvorini qayd etish