O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi saida kasimxodjayeva

R. Kangroning Ikki fortepiano va orkestr uchun kontserti
.
70-yillar eston 
musiqasida R. Kangroning ijodi yangilik sifatida yuzaga keladi. Kompozitor mumtoz 
musiqaning shakl-shamoyiliga estrada ritmlarini kiritadi.
Ikki fortepiano va orkestr uchun kontserti ana shunday o‘ziga xos xususiyatlari 
bilan ajralib turadi. Asarda ritmning ahamiyati benihoya kattadir. Hatto birinchi 
fortepiano bas baraban rolini ijro etadi. Bas baraban partiyasi esa mazmunan rango-
rang bo‘lib, kontsertning avj qismida solo ijro etiladi. 
I. Kalninshning To‘rtinchi simfoniyasi (1972).
Mumtoz musiqa bilan estrada 
musiqalarining sinteziga latish kompozitori I.Kalninsh ham harakat qildi. Bahs-
munozaralarga sabab bo‘lgan To‘rtinchi simfoniyasida kompozitor estrada 
uslublaridan foydalanadi. Jumladan, birinchi qismining reprizasida o‘zining rok 
uslubida yozilgan qo‘shig‘ining kuyini ishlatadi. 
Simfoniyaning Birinchi qismi asosida keyinchalik xoreografik spektakl 
sahnalashtirildi. Bu o‘z navbatida simfoniyani teatr bo‘yoqlari bilan boyitdi. 
Simfoniyaning aynan shu ko‘rinishi mutaxassislar tomonidan keyinchalik tanqidga 
uchragan. Zero, qator musiqashunoslarning fikriga ko‘ra, xoreografiya instrumental 
musiqadan ustunlik qilgan. Xoreografik spektaklsiz esa simfoniya nihoyatda sayoz 
ko‘rinadi, degan fikrlar bildirilgan. 
Umuman olganda, milliy respublikalarda 70-80-yillarga kelib ijodiy 
ko‘tarinkilik ko‘zga tashlanadi. Kompozitorlar turli yo‘nalashlarda ijod qilib, musiqa 
madaniyatida yangi sahifalar ochadilar. 
Savollar: 
1. “Mualliflik qo‘shig‘i” deganda nimani tushunasiz? 
2. Rok musiqasiga misollar keltiring. 
3. Musiqadagi sintez tushunchasiga izoh bering ? 

---

166 
4. R. Kangroning Ikki fortepiano va orkestr uchun kontsertida qanday usullar 
birlashgan? 
5. I. Kalninshning To‘rtinchi simfoniyasida yana qanday san’at turlari 
vositalaridan foydalanilgan?