O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti geografiya va ekologiya fakulteti ekologiya kafedrasi

8.O’QUV MATERIALLARI: 
8.1.Ma’ruza matni 
M A ‘ R U Z A - 1
Mavzu: Kirish. 
«Gidroekologiya» fanining o’rganish obekti, mazmuni va 
mohiyati, o’rganilish tarixi, maqsad va vazifalari, ahamiyati. 
R E J A
1.
 
«Gidroekologiya» fanining o’rganilish obektlari va vazifalari.
2.
 
«Gidroekologiya» ning o’rganish tarixi, maqsadi, mohiyati va ahamiyati. 
3.
 
Suv obektlari va gidroekologik hodisalar haqida.
Tayanch iboralar.
Gidrologik hodisalar, gidroekologik jarayonlar, suv obektlari, suv rejimi xarakteristikasi, 
kiritmalar rejimi, muz rejimi, suv obektining shakli va o’lchami.
1. «Gidroekologiya» fanining o’rganilish obektlari va vazifalari.
KIRISh. 
Suv – bu Er yuzasida eng ko’p tarqalgan ximiyaviy birikmadir. Tabiiy suvlar 
okeanlarni, dengizlarni, daryolarni, ko’llarni, suv omborlarini, botqoqliklarni, muzliklarni hosil 
qiladi, suv bug’i ko’rinishida atmosferaga, tuproqqa, tog’ jinslariga, litosferaga singadi. Suvsiz er 
yuzida biosferaning va hayotning bo’lishi mumkin emas. Erning geografik qobig’ini hosil 
qilishda ham suvning roli kattadir. U ko’pgina landshaftlarning asosiy komponentidir.
Suv faqatgina tabiiy muhit elementi emas, balki faol geologik, geografik va ekologik 
omil hamdir. Umummexanik va issiqlik energiyasining tashuvchisi bo’lib hisoblanadi, 
moddalarini joydan-joyga olib o’tadi va bu bilan ish bajaradi. O’zining harakati bilan suv 
geosfera va turli geografik hududlar o’rtasida moddalar va energiya almashinuvida muhim rol 
o’ynaydi.
«Suv – bu bizning planetamiz tarixining asosi. Er yuzida bironta modda – mineral, tog’ 
jinsi, tirik jism yukki, uning tarkibida suv bo’lmasa», - V.I.Vernadskiy.
Suv – senda na ta’m, na rang va na hid bor, seni ta’riflab bo’lmaydi, lekin seni 
nimaligingni bilmay turib, sen bilan rohatlanish mumkin. Sen shunchaki hayot uchun zarur narsa 
emas, balki hayotning o’zisan. Sen jahonda tengi yo’q boyliksan – 
Antuanu di Ekzyuperi
.