O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qo‘qon davlat pedagogika instituti

Ma’ruza mashg’ulotlari 

 

204 

 

tarzda  o‘zgartirish,  oddiy  ma’lumotnoma,  lug‘at  va  qo‘llanmalardan  foydalanish 

imkoniyatini beradi. 

Aralash  programma.  U  ravon,  tarmoqlanuvchi,  soddalashtirilgan  programma 

bo‘laklarini o‘zida qamrab oladi. 

Algoritm.  U  aqliy  va  amaliy  tadbirlar  izchilligini  belgilovchi  tafsilotdir.  U 

o‘qitishning  mustaqil  vositasi  hamda  ta’limiy  programmlarning  qismi  bo‘lishi  ham 

mumkin. 

Blokli  o‘qitish.  Bu  moslashuvchan  programma  asosida  o‘quvchilarning  turli-tuman 

intellektual  tadbirlar  va  yegallagan  bilimlaridan  o‘quv  vazifalarini  yechishda 

foydalanish imkoniyatlarini ta’minlaydi. 

Quyidagi izchil bloklar farqlanadi: 

axborot bloki; 

test-axborot (o‘zlashtirishni tekshirish); 

korreksion-axborot (noto‘g‘ri javob qaytarilganda qo‘shimcha o‘qitish); 

muammoli blok: olingan bilimlar asosida vazifalami yechish; 

tekshirish va korreksiya bloki. 

Modulli  o‘qitish.  U  modullar  bo‘yicha  tuzilgan  o‘quv  programmalari  asosida 

o‘qitishni  tashkil  yetishdir.  Modul  kurs  mazmunini  uch  sathda  qamrab  oladi:  to‘la, 

qisqartirilgan  va  chuqurlashtirilgan.  Programma  materiallari  bir  vaqtning  o‘zida 

barcha  yehtimol  ko‘rilgan  kodlarda:  rasm,  test,  ramzlar  va  so‘z  bilan  berilishi 

mumkin. 

O‘qitish  moduli  o‘quv  materialining  avtonom  (mustaqil)  qismi  bo‘lib,  quyidagi 

komponentlardan tashkil topadi: 

aniq ifodaga ega bo‘lgan o‘quv maqsadi (maqsadli programma); 

axborotlar banki: o‘qitish programmasi shaklidagi ayni o‘quv materiali; 

maqsadlarga erishish bo‘yicha metodik qo‘llanma; 

zaruriy malakalarni shakllantirish bo‘yicha amaliy mashgulotlar; 

qo‘yilgan  modul  maqsadiga  qatiy  muvofiq  keluvchi  nazorat  ishi.  Bilimlarni  to‘la 

o‘zlashtirish texnologiyasi. 

O‘quv  materiallari  bir  necha  bo‘laklaiga  bo‘linadi:  o‘zlashtirilishi  tegishli  bo‘lgan 

o‘quv  unsurlari,  undan  so‘ng  bo‘limlar  bo‘yicha  tekshirish  uchun  materiallar  ishlab 

chiqiladi,  undan  so‘ng  o‘qitish,  tekshirish  —  joriy  nazorat,  korrektirovka  va  qayta, 

o‘zgartirilgan tarzda ishlab chiqish - o‘qitish. 

Hozirgi  davr  o‘quv  jarayoniga  pedagogik  texnologiyalarni  tatbiq  qilish  bilan 

xarakterlidir. 

Pedagogik texnologiyalardan foydalanish ta’lim texnologiyalarining ilmiy asoslarini 

ishlab  chiqish,  pedagogik  innovatsiyalar,  mualliflik  maktablari  va  yangi 

texnologiyalarni yeksperiment qilish bilan bog‘liqdir. Bu tajribalar muayyan tizimni 

---