O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qo‘qon davlat pedagogika instituti

Ma’ruza mashg’ulotlari 

 

200 

 

talabaning individual xususiyatlari bilan bog‘lanadi; 

individual  yondashuvni  ta  ‘minlovchi  turli  o‘quv-metodik,  psixologik-pedagogik  va 

tashkiliy-ma ‘muriy tadbirlardir. 

Shunday  qilib,  didaktika  bo‘yicha  amalga  oshirilgan  tadqiqotlaiga  ko‘ra  o‘qitishni 

individuallashtirish  o‘quv  jarayonining  shunday  tashkil  qilinishiki,  unda  individual 

yondashuv  va  individual  shakl  ustuvor  hisoblanadi.  O‘qitishni  individuallashtirish 

quyidagi mualliflik texnalogiyalarida asoslab berildi: 

Inge Untning o‘qitishni individuallashtirish texnalogiyasi; 

A.S. Gransikayaning moslashuvchan o‘qitish texnalogiyasi; 

•V.D.Shadrikovning individuallikka qaratilgan reja asosida o‘qitish texnalogiyasi. 

Inge  Untning  o‘qitishni  individuallashtirish  texnalogiyasidagi  asosiy  konsepsiya 

hozirgi  sharoitda  o‘qitishni  individuallashtirishning  muhim  shakli  o‘quvchilarning 

maktabdagi  va  uydagi  mustaqil  ishlari  deb  qoidalashtirilgan.  Inge  Unt  uning 

mazmuni va metodikasi deb mustaqil ishlar uchun individual o‘quv vazifalari, joriy 

o‘quv adabiyotiga moslashtirilgan, individuallashtirilgan mustaqil ishlar qo‘llanmasi 

asosida nashr yetilgan ish daftarlarini tushunadi. 

A.S.Graniskaya  o‘zining  moslashuvchan  o‘qitish  tizimini  sinf-dars  tizimida  tashkil 

yetish  va  unda  o‘qituvchi  60-80%  vaqtini  o‘quvchilar  bilan  individual  ishlashga 

ajratish  mumkinligini  qayd  qiladi.  A.S.Graniskaya  metodikasining  o‘ziga  xosligi 

uning darsni muayyan g‘ayriodatiy qurilma asosida tashkil yetishidir: 

Birinchi qism – barchani o‘qitish; 

Ikkinchi  qism  –  ikki  parallel  jarayon:  o‘quvchilarning  mustaqil  ishlari  va 

o‘qituvchining  ayrim  o‘quvchilar  bilan  individual  ishlashi,  ya’ni  umumlashtirilgan 

sxemalardanfoydalanish,  almashinib  turuvchijufi  o‘qituvchi  bo‘lib  ishlash, 

moslashuvchan ko‘p qirrali vazifalar va b. 

 

Murakkablikning olti darajasi amalda barcha bolalarga ye’tibor berishga, barchaning 

kuchi  yetadigan  hamda  o‘quvchining  qobiliyatiga,  uning  rivojlanishiga  moslangan, 

o‘quv 

jarayonini 

tashkil 

yetishga 

imkon 

beradi. 

Bu  o‘qitishni  individuallashtirish  mualliflik  texnologiyasi  negizida  umumiy 

tamoyillar mavjud: 

individuallashtirish o‘qitish jarayoni strategiyasidir; 

individuallashtirish – individuallikni shakllantirishning zaruriy omili; 

barcha  o‘rganiladigan  fanlarda  individuallashtirilgan  o‘qitishdan  foydalanishning 

mumkinligi; 

individual ishlarni o‘quv faoliyatining boshqa shakllari bilan integratsiyalash; 

individual suratda, uslubda o‘rganish. 

Individuallashtirish texnologiyasining umumiyxususiyatlariga quyidagilar kiradi; 

---