O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti gidrotеxnikaga kirish



Download 0,96 Mb.
bet34/39
Sana22.07.2022
Hajmi0,96 Mb.
#836994
TuriСборник
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39
Bog'liq
gidrotexnikaga kirish maruzalar matnlari toplami

11.4. Sug’orish usullari

Sug’orma dehqonchilik amaliyotida hozirgi paytda asosan quyidagi uch xil sug’orish usullari qo’llaniladi: 1) tuproq ustidan; 2) tuproq ostidan; 3) yomg’irlatib.


Tuproq ustidan sug’orish juda qadimiy va eng keng tarqalgan oddiy usuldir. Bunda suv ekinning turiga, joyning nishabligiga va tuproqning xossalariga qarab quyidagicha berilishi mumkin: juyak olib; egat olib; bostirib; taxtalarga (pollarga) bo’lib. Bostirib sug’orishda suv kanal yoki ariqdan bevosita to’rt tomoni marzalar bilan o’ralgan maydonlarga kiradi. Taxtalarga bo’lib sug’orish bostirib sug’orishning takomillashtirilgan variantidir.
Tuproq ostidan sug’orishda suv tuproqning o’simlik ildizi faoliyat ko’rsatadigan faol qatlamiga tuproq ichiga o’rnatiladigan namlagichlar (masalan quvurlar) yordamida uzatiladi. Tuproqning yuqori qatlamidagi nisbatan chuchuk sizot suvlarining sathini sun‘iy usullar bilan ildiz qatlamigacha ko’tarish (subirrigatsiya) ham tuproq ostidan sug’orish turlariga kiradi.
Tomchilatib sug’orish tuproq osti sug’orish usulining turlaridan biri bo’lib, bunda suv quvurlar tarmog’idan maxsus tomchilatkichlar yordamida tuproqning bevosita o’simlik ildizi rivojlanadigan qatlamiga beriladi. Tomchilatib sug’orishda o’simlikning butun rivojlanish davrida tuproq namligi eng maqbul darajada ushlab turiladi. Shu sababli ushbu sug’orish usuli qo’llanilganda hosildorlik 20-50 % ga oshadi. Bundan tashqari ushbu usulni qo’llash suv sarfini 1,5 – 2 baravar tejash imkonini ham beradi.
Yomg’irlatib sug’orishda suv maxsus apparatlar (ular bir joyda turuvchi-qo’zg’almas yoki harakatlanuvchan bo’lishlari mumkin) yordamida sug’oriladigan maydon uzra yomg’ir ko’rinishida purkaladi. Yomg’irlatib sug’orishda faqat tuproq namlanib qolmasdan, balki o’simliklarning yer ustidagi qismi ham namlanadi. Yomg’irlatib sug’orish ham suv sarfini ancha tejash imkonini beruvchi usullarga kiradi.
12. GIDROTЕXNIKA INSHOOTLARI QURILISHINI TASHKILLASHTIRISH VA IQTISODIY ASOSLASH



Download 0,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish