О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyоt instituti

18.4. Randalash, o’yish, protyajkalash stanoklari va ularda ishlash 
Reja: 
1.
Randalash, o‟yish, protyajkalash stanoklari va ularda bajariladigan ishlar. 
2.
Randalash, o‟yish va protyajkalashda ishlatiladigan kesuvchi asboblar. 
3.
Randalash, o‟yish va protyajkalashda kesish jarayonining asosiy elementlari. 
4.
Randalash, o‟yish va protyajkalashda kesish kuchi va quvvat. 
Adabiyotlar:
7, 5, 1, 3, 6, 2. 
Tayanch iboralar:
Dorn, dornavanie, zagatovka, nakatka, strujka, revers, dolbyak, obdirka. 
1.Randalash, o’yish, protyajkalash stanoklari va ularda bajariladigan ishlar 
Randalash stanoklar ko‟ndalang va bo‟ylama randalash stanoklariga ajratiladi: 
Ko‟ndalang randalash stanoklari
 
kichik va o‟rtacha o‟lchamli gorizontal, vertikal va qiya 
yuzalarni randalash uchun mo‟ljallangan. 
Bo‟ylama randalash stanoklari
 
cho‟yan va po‟lat zagatovkalarning (stanok staninalari, plitalar, 
podshipnik korpuslari tanglik-larining) to‟g‟ri chiziqli tor va uzun yuzalarini randalash uchun 
ishlatiladi. 
O‟yish dastgohlari
 
yakka ishlab chiqarish, ta„mirlash ishlari va mayda seriyalab ishlab 
chiqarish sharoitida teshiklar, shponka pazlari, ariqchalar, shakldor profillar ishlash, sirtqi 
yuzalar randalash uchun mo‟ljallangan. 
Protyajkalash stanoklari
 
protyajkalar yordamida ichki va sirtqi yuzalarga ishlov berish uchun 
ishlatiladi. Kesuvchi asbobning harakat yo‟nalishiga qarab, protyajkalash stanoklari gorizontal 
hamda vertikal protyajkalash stanoklariga bo‟linadi. Bu stanoklardan seriyalab va kuplab ishlab 
chikaroshda shakli jixatidan xilma-xil bulgan ochik teshiklarga ishlov berishda, sirtki yuzalarni 
ishlashda, shuningdek aylanish jismlarga ishlov berishda foydaniladi.