О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik – iqtisodiyot instituti

2.3. Asosiy texnologik qurilmaning moddiy balansi. 
 
Eritmada polietilen olishda bizga berilgan quvvati 135000 t/y polietilen 
olishda reaksiyaga kirishmay qolgan retsikl etilenni ajratish bо‘limini loyihalash.
135000 tonna/yil polietilen olish uchun 1 soatda qancha polietilen olish 
kerakligini topamiz. 
135000 
------------- = 16,25 t/ 
8000 
Polietilen hosil bо‘lish konversiyasi 95,5 % ni tashkil qiladi. 
Sistemaga berilayotgan etilen massasini topamiz.

---

36 
16,25 t/s -------95,5 % 
xt/s ------- 100 % 
16,25 * 100 
X= -------------------- = 17,01 t/s
95,5
17,01-16,25 =
Biz kg/s chiqayotgan etilenni ajratib, tozalab reaktor sistemasiga 
qaytarishimiz kerak.
Buning uchun biz rektirikatsiya kolonnasi orqali etilenni buten-1 dan 
ajratamiz.
1.
Oqim kirishdagi tarkib:
metan-4,6 kg/s 
etan-17 kg/s
etilen-745,7 kg/s
buten-1-7216 
buten-2-433,3 kg/s
siklogekson-1,4 kg/s 
2. Distilyatning chiqishi tarkibi:
metan-1,7 kg/s 
etilen-745,7 kg/s 
etan-46 kg/s 
metan-4,6 kg/s 
buten-1-990,4
kg/s 
etan-17 kg/s
betn-2-32 kg/s 
buten-1-19 kg/s 
Buten-2-0,5 kg/s 
3. Tarkibi: kubovoy
Siklogekson-1,4 kg/s qoldiqni
Buten-1-71,97 kg/s 
chiqishi 
Buten-2-432,8 kg/s 

---

37 
orosheniya doimiy
aylanuvchi oqim
Sovutgich
 
-2,5 
o 
C 
kirish oqim
Sovutuvchi Distilyatning
agent chiqishi
propan 
4. Tarkibi: 25
o
С
etilen-1264,4 kg/s
 
 
 
 
 
 
 
2.2-rasm. Rektifikatsion kalonna sxemasi. 
Moddiy balans 
Berilgan 8418 kg/soat serop aralashma tarkibi.
1: Siklokenson katalizator
Pokimer og‘ir komponent
2: Gd – Gw = 8418 kg/soat
Gd = 9,34 %
Gw = 90,66 %
9,34
Gd 
.
8418 = --------- 
.
8418 = 786,25 kg/soat
100 
90,66 
Gw
.
8418 = -------- 
.
8418 = 7631?75 kg/soat
100 
4 
Совутг
ич
1 
2 

---

38 
Ta’minot.
X / ME
9,34/28
0,3335 
Xf = ----------------------------- = ---------------------------- = ------------ = 0,171
 
100-Xf
90,66
1,9524
Xf / ME + ----------- 9,34/28 + ---------- 
Mb 56
Distillyat.
Xd / ME 100/28 
Xd = ----------------------------- = ------------ = 1