O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti t. R. Yuldashev, J. T. Nurmatov

 

14.2. Suv haydash yо„li bilan QBST tizimini qо„llanilish texnika va texnologiyasi 

 

Neft  va  gaz  qazib  olish  tizimida  QBSTni  amalga  oshirish  uchun  har  xil 

texnologik  suyuqliklardan  (TS)  foydalaniladi,  qaysiki  qatlamga  haydash  quyidagi 

maqsadlarda kengroq qо‗llaniladi: 

neftgazberuvchanlikni kuchaytirish (NGBK); 

quduqlarda yer osti ta‘mirlashni olib borishda (QEOT); 

quduqlarni kapital ta‘mirlashda (QKT); 

oqimni  kelishini  jadallashtirishda  (OKJ)  qatlamda  quduqning  tubiga  ishlov  berish  va 

suv oqimini chegaralashda (SOCh); 

asfalt smola parafinli yotqiziqlarni chiqarishda (ASPYOCh); 

mineral aralashmalarning yotqiziqlarini parchalashda (MA). 

  

 Texnologik  suyuqliklarni  kо‗p  shaklli  oblastlarda  qо‗llanilishining  asosiy 

yо‗nalishi  qatlam  bosimini  saqlab  turish  va  neftgazberuvchanligini  oshirish  uchun 

texnologik  vositalardan  foydalanish  hisoblanadi.  Bu  soha  texnologik  suyuqliklardan 

foydalanish  hajmi  bо‗yicha  birinchi  о‗rinni    egallaydi.  Neft  konlarida  texnologik 

suyuqliklardan foydalanishning umumiy hajmi 85-95 % ni tashkil qiladi. 

Yangi  neft  konlariga  samarali  suv  haydalganda  birinchi  navbatda  neft  va  gaz 

olishning  belgilangan  dinamikasini  ta‘minlaydi,  eski  konlarda  esa  bosimni  pasayish 

darajasini sekinlashtiradi. 

Qatlam  bosimini  saqlab  turish  va  neftoluvchanlikni  kuchaytirish  uchun 

texnologik  suyuqliklarni  tayyorlash  va  haydash  yirik  neftgaz  tarmog‗ida 

shakllantiriladi.  Haydaladigan  texnologik  suyuqliklarning  hajmi  qazib  olinadigan 

neftning hajmidagi bir necha marta yuqori bо‗ladi.