O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

9.3.  Ochiq joylar uchun radionurli xabarlovchilarning  

mexanik va elektr montaji

Radionurli (yoki boshqacha aytganda radioto‘lqinli) xabar-

lovchilar, himoya zonasidagi o‘ta yuqori chastotali (O‘YCh) 

elekt romagnit maydonini tebranishi natijasida jinoyatchini aniq-

laydi. Xabarlovchining shartli belgisi quyidagicha:

Radionurli (radioto‘lqinli) xabarlovchining shartli belgisi.

---

77

Xabarlovchining mexanik montaji

Montaj tartibini zamonaviy bo‘lgan «Radiy-2» xabarlovchisi 

namunasida ko‘rib chiqamiz. Xabarlovchi uzatgich (передачтик) 

va qabul qilgich (приемник) bloklaridan iborat. Xabarlovchi 

to‘plamiga 220 V dan ishlovchi «Radiy BP» ta’minot manbai 

kiradi. Shuningdek, xabarlovchi doimiy tok manbaidan (18–30 V 

kuchlanishli) ham ishlashi mumkin. 

«Radiy-2» xabarlovchisi bloklari kronshteynda bir-biriga qara-

ma-qarshi ravishda o‘rnatiladi. Qor ko‘p yog‘adigan hududlar-

da xabarlovchi 1,5 m, kam yog‘adigan hududlarda esa 1 m ba-

landlikda o‘rnatiladi. Xabarlovchilar shunday o‘rnatilishi kerakki, 

himoya hududi jinoyatchi kirishi ehtimoli bo‘lgan butun pe-

rimetrni himoya qilishi kerak. Yerning notekisligi 30 sm dan osh-

masligi kerak. Himoya zonasining o‘qidan begona predmetlarga-

cha bo‘lgan masofa quyidagi jadvalda keltirilgan.

Himoya uchastkasining uzunligi, m

30

75

200

Begona predmetlargacha masofa

0,75

1.5

2.5