О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti


Sinf rahbari faoliyatining mazmuni



Download 1,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/36
Sana22.07.2021
Hajmi1,35 Mb.
#126034
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   36
Bog'liq
maxsus maktabda sinf rahbarining ish tizimi

Sinf rahbari faoliyatining mazmuni 
Aqli zaif 
о‘quvchilarni 
individual 
о‘rganish 
mazmuni 
О‘quvchilar 
ota-onasi bilan 
hamkorlik ishi 
Sinf jamoasi 
bilan ish olib 
borish 
Sinfdan 
tashqari 
ishlarni 
tashkil etish 
Oila va 
jamoatchilik 
hamkorligi 
Bolani biografiyasi, 
turmush sharoiti, oilasi 
о‘quvchining 
salomatligi, umumiy 
saviyasi, nutqini 
rivojlantirish 
Oilaning ijtimoi-
maishiy, 
turmush sharoiti 
mos yondoshish 
Sinf 
jamoasini 
jipslashtirish 
Tо‘garak 
ishlariga 
о‘quvchi-
larni jalb 
etish 
Ota-onalar 
kengashi 
bilan 
ishlash 
О‘quvchining 
mehnatga layoqati 
jamaot ishlaridagi 
ishtiroki, о‘rtoqlari 
о‘rtasidagi obrо‘si. 
Ota-onalarning 
bilim saviyasi, 
pedagogik 
savodxonlik 
darajasiga mos 
munosabat. 
Sinf 
о‘quvchilari 
о‘rtasida 
dо‘stona 
munosabatni 
shakllantirish 
Bayram, 
tadbirlari 
xasharlar, 
ekskursiya 
tashkil etish 
Maxalla 
faollari 
bilar 
ishlash 


42 
 
kо‘zlagan 
jamoaga 
jipslashtirar 
ekan, 
о‘quv-tarbiyaviy 
vazifalarini 
muvaffaqiyatli xal etish uchun zamin yaratadi.  
Sinf birdaniga jamoa bо‘lib shakllanib quya qolmaydi. Sinfda sinf rahbari 
bilan  birgalikda  faoliyat  kо‘rsatish  tajribasi  tо‘plagan  taqdirda,  faollar  о‘sib 
chiqqan,  ijobiy  an’analar  barpo  etilgan  taqdirda,  о‘rtoqlik  aloqalari  rivojlanib 
mustaxkamlangan, 
umummaktab 
jamoa 
bilan 
tо‘g‘ri 
munosabatlar 
о‘rnatilgandan keyingina sinf jamoa bо‘lib shakllanadi. 
3.  О‘quvchilar  bilim  sifatini  oshirish  hamda  ularning  tartib-intizomini 
mustahkamlash. 
Bilimlarning  yuksak  darajada  bо‘lishi  va  ongli  intizom  sinfda  ta’lim 
tarbiya ishini tо‘g‘ri yо‘lga qо‘yishning eng muhim kо‘rsatkichlaridandir. 
О‘quvchilarni  ongli  intizomlilik  ruhida  tarbiyalash,  ularni  demokratik 
jamiyat, turmush qoidalarini ixtiyoriy bajarishga о‘rgatish sinf rahbarifaoliyatida 
katta о‘rin tutadi. 
4. Darsdan tashqari tarbiyaviy ishlarni tashkil etish va ularni о‘tkazish. 
5. Bolalar  va  о‘smirlar  uyushmasi  tashkilotlariga  yordam  kо‘rsatish  ular 
bilan yaqindan aloqada bо‘lish. 
6. О‘quvchilar ota-onalari bilan ish olib borish. 
Maktab tajribasida tarbiyaviy ishlarni tashkil etishning turli usullari tarkib 
topib,  muvaffaqiyatli  qullanib  kelinmoqda.  О‘quvchilar  bilan  yalpisiga  ishlash 
bilan yakka-yakka va guruxlarga bо‘lib ham ish olib boriladi. 
Faol  о‘quvchilar  bilan  ish  olib  borish,  о‘z  sinfida  dars  utayotgan 
о‘qituvchilar  bilan  о‘quvchilarning  ota-onalari  bilan  va  korxonalar  bilan  aloqa 
bog‘lab turish sinf rahbarining tarbiyaviy ish faoliyatida katta о‘rin tutadi. 
Yuqoridagilardan  kelib  chiqib,  sinf  rahbarining  olib  boradigan  ishlarini 
quyidagicha belgilash mumkin; 
1. Sinf  bilan  yalpisiga  ish  olib  borish.  Sinf  bilan  yalpisiga  ish  olib 
borishning  о‘ziga  hos  xususiyati-sinfdagi  hamma  о‘quvchilarni  bir  vaqtning 
о‘zida tarbiyaviy tadbirlarga jalb etilishdan iboratdir. 


43 
 
Sinf  bilan  yalpisiga  ish  olib  boriladigan  tadbirlar,  odatda  oyiga  ikki-uch 
marta, ba’zan esa har xaftada bir marta о‘tkaziladi. 
2. Sinf rahbari faoliyatida sinf burchagi. 
Maktabda  о‘quvchilarning  uqish  va  о‘qishdan  tashqari  ish  faoliyatlari 
о‘tadigan asosiy joy shu sinfga berkitilgan sinf xonasidir. 
Bu  sinf  xonasida  sinf  rahbari  sinf  faollari  bilan  birgalikda  tо‘zadi.  Unda 
sinf jamoasining asosiy xujjatlari va ishini aks ettiruvchi materiallar qо‘yiladi. 
Sinf  burchagi  sinfning  hayoti  va  faoliyatini,  uning  yutuq  va 
kamchiliklarini aks ettiruvchi kо‘zgudir.  
3. О‘quvchilar bilan alohida individual ish olib borish. 
4. Faollar bilan ish olib borish. 
5. Sinf  rahbarining  о‘z  sinfida  dars  о‘tadigan  о‘qituvchilari  bilan  olib 
boradigan ishlari. 
6. Sinf rahbarining ishlab chiqarish jamoalari bilan aloqasi. 
Sinf rahbari malakasini oshirish. 
Endi  ish  boshlagan  yosh  sinf  rahbarlarigina  emas,  balki  maktabda  kо‘p 
yillab  ishlab  kelgan  tajribali  sinf  rahbarlari  ham  о‘z  malakalarini  oshirishga 
muhtojdirlar. 
Sinf  rahbari  pedagogika  va  psixologiya  asoslari  nazariyasini  yaxshi 
о‘rganishi va о‘zlashtirishi zarur. 
Tarbiya masalalariga oid xozirgi pedagogik adabiyotlarni muntazam uqib 
borishi zarur. 
Bolani qandaydir ijtimoiy-foydali ishga jalb etishi haqida, bolaning biron-
bir  sohadagi  qobiliyatini  taraqqiy  ettirish  uchun  zaruriy  shart-sharoit  yaratish 
haqida uning ota-onasi bilan kelishib  olindi. 
Intizomsiz  bolalarning  ota-onalari  chaqirildi,  ular  bilan  о‘quvchiga 
qо‘yiladigan  yagona  talablar  hamda  unga  korreksion  pedagogik  ta’sir  etish 
kelishib olindi. 
Nasixat,  ota  onalarga  pand  nasihat  va  jerkib  urishishga  emas,  balki 
pedagogik maslaxatga, о‘rtoqlarcha yordamga muhtoj bо‘lishlarini tushuntirildi. 


44 
 
О‘quvchilar  tо‘g‘risida  qilinadigan  dо‘q-pо‘pisa  va  о‘quvta  ustidan  arz  dod 
qilishdan  kо‘ra,  о‘quvchiga  ta’sir  etishning  oqilona  choralari  tо‘g‘risida  og‘ir-
vazminlik  bilan,  ishchanlik  vaziyatidagi  suh  bat  juda  katta  foyda  berishini 
tushuntirildi. 
Ota-onalarga  maktabga  tez-tez  kelib  bolalari  haqida 
ma’lumotga ega bо‘lib turishlarini sо‘raldi. 
Uzok  tarixga  ega  bо‘lgan  о‘zbek  xalqi  ta’lim-tarbiyaga  oid  boy  merosga 
ega bо‘lib, avlodlarda insonparvarlik, kamtarlik, mehnatsevarlik, dustlik, mexr-
oqibat, birodarlik, odoblilik tarbiyalab kelgan. Shurk mutafakkirlarining ta’lim-
tarbiyaga  oid  asarlari  ham  anna  shunday  merosga  kiradi.  Buyuk  mutafakkir 
Abdullu  Avloniy  asarlari  yoshlarimizni  odobga,  ilm  olishga,  mehnatsevarlikka, 
mardlik, mexr-muxabbatli bо‘lishga e’tibor bilan karagan. Ahloqiylik, yaxshilik 
va  yomonlik,  vijdon,  tо‘g‘ri  sо‘zlik,  or–nomusli  masalalariga  alohida  e’tibor 
bergan. 
Ahloqiy  tarbiya  shaxsning  barkamol  shakllantirishda  asosiy  о‘rinni 
egallaydi.  Shuning  uchun  ham  pedagogika  ahloq  masalalariga  kata  ahamiyat 
beriladi. Xozirgi davrda ahloqiy tarbiya muhim ahamiyat kasb etmokda, chunki 
siyosiy,  iktisodiy,  ijtimoiy  vazifalarni  xal  etish  kо‘p  jihatdan  jamiyatning  va 
undagi shaxsning ahloqiy darajasiga bog‘liq. 
Ahloqiy  tarbiya  deganda  shakllanayotgan,  rivojlanayotgan,  о‘sib 
kelayotgan 
avlod 
xulq-odob 
meyorlariga 
mos 
keluvchi 
sifatlarning 
shakllanishining tushinamiz. 
Ahloqiy  tarbiyani  amalga  oshirish  usul  va  yо‘nalishlarning  tushinamiz. 
Bular  orqali  bolalarda  ahloq  tushunchalari  va  xulq-atvorlarining  shakllantirish 
ularning  ahloqiy  xis–tuyg‘ularini  uyg‘otish  va  rivojlantirish  yо‘llarini 
tushinamiz  bular  orqali  aqli  zaif  bolalarda  ahloq  tushunchalari  va  xulq–
atvorlarini  shakllantirish  ularning  ahloqiy  xis-tuyg‘ularini  uyg‘otish  va 
rivojlantirish  yо‘llarini  tushinamiz.  О‘qituvchi  va  tarbiyachilar  о‘quvchilarda 
tarbiyalanayotgan  asosiy  sifatlarning  harakteriga,  ularning  yoshi  va  individual 
xususiyatlariga  karab  har  xil  usul  va  yо‘llardan  о‘z  о‘rnida  ustalik  bilan 
foydalangandagina tarbiyaning natijasi kutilganidek bо‘lishi mumkin. 


45 
 
Maxsus maktablarda ahloiy tarbiyaning taxminiy mazmunini quyidagicha 
bayon etish mumkin. 

Download 1,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish