O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zoologiya va anatomiya kafedrasi

Ayirish sistemasi
boyin bezlari deyiladign gipoderma bir hujayrali bezlaridan iborat. 
Nematodalarda protonefridiylar o‘rniga boyin bezlarining rivojlanishi kipriklarni yo‘qolib ketishi 
bilan bog-lik. Bir qancha nematodalarning boyin bezlari yirik, ularning ayirish yo‘ li kalta 
bo‘ladi. Ko‘pchilik turlarida boyin bezlarining chiqarish naylari gipodermaning ikki yon valigida 
joylashgan. Chiqarish naylari uzun bitta hujayradan iborat. Nematodalarda suvda erimaydigan va 
organizmga tasodifan kirib qolgan organik moddalarni to‘ playdigan fagotsitar hujayralar ham 
bo‘ladi. Bunday "to‘plovchi buyraklar" gipoderma yon valiklari ustida joylashgan. Ot 
askaridasida bunday valiklar to‘ rtta bo‘ladi. 
Nerv sistemasi.
Markaziy nerv sistemasi halqumni o‘rab turadigan nerv halqasi, undan 
tana boylab oldinga (lablarga) va orqaga ketadigan 6 ta nerv stvollaridan iborat (65-rasm). Ular-
dan gipoderma orqa va yon valiklari boylab joylashgan ikkitasi boshqalariga nisbatan kuchli 
rivojlangan bo‘lib, asosiy stvollar deyiladi. Stvollar ko‘ ndalang nervlar- komissuralar orqali 
o‘zaro tutashgan.