O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomli toshkent davlat pedagogika universiteti sh. A. Do‘stmuhamedova, X. A. Tillashayxova

3.
 
Psixologik-pedagogik eksperiment - 
o‘quvchilarning psixologik
 
xususiyatlarini . tabiiy sharoitda maxsus usullar yordamida o‘rganishdir.
 
 
Mazkur eksperiment o‘quvchilarni maxsus uyushtirilgan ta’lim sharoitida 
maqsadga muvofik, ulardan o‘zgarishlarni kuzatishni taqozo etadi. Bu eksperiment 
aniqlovchi va tarkib toptiruvchi bosqichlardan iborat bo‘lib, maxsus uyushtirilgan 

---

19 
ta’lim tarkib toptiruvchi eksperiment jarayonida olib boriladi. U quyidagi 
tuzilishga ega: eksperimentator yoki tadqiqot olib boruvchi, sinaluvchilar, faraz, 
reja, yo‘l-yo‘riq, tajribaning bir-biriga bog‘liq bo‘lgan va bog‘liq bo‘lmagan, 
o‘zgaruvchan, nazorat qilinadigan va qilinmaydigan qismlardan iborat. 
Eksperimental tadqiqotning asosiy bosqichlari: farazni ilgari surish, metodikani 
tanlash, eksperimentni rejalashtirish, olingan ma’lumotlarni ishlab chiqish, taxlil 
etish va izohlashdan iboratdir.
Psixologik-pedagogik eksperiment uch qismdan
iborat. Aniqlovchi, shakllantiruvchi, nazorat eksperimentlari.