O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zoologiya va anatomiya kafedrasi

 
 
Asosiy  iboralar:  parenxima,  bilateral  simmetriya,  teri-muskul  xaltasi,  protonefridiy, 
ortogon  nerv  sistemasi,  myuller  lichinkasi,  miratsidiy,  koratsidiy,  onkosfera,  rediy,  strobila, 
skoleks, pedagenez, serkariy, adoleskariy.  
Ma‟ruza matnining mazmuni 
Yassi  chuvalchanglar tipining umumiy  tavsifi. Yassi  chuvalchanglar- tuban tuzilgan 
bilateral simmetriyali uch qavatli hayvonlar . Ularning to‘qima va organlari ontogenezda uchta 
murtak  varaqlar:  ektoderma,  endoderma  va  mezodermadan  kelib  chiqqan.  Tanasi  ko‘pincha 
cho‘ziq, dorzo-ventral yo‘nalishida yassilashgan. To‘qimalari bir necha qavat bo‘lib joylashib, 
ichki  organlarni  xaltaga  o‘xshab  o‘rab  turadigan  teri-muskul  xaltasini  hosil  qiladi.  Ularning 
tana bo‘shlig‘i rivojlanmagan parenximatoz hayvonlar. Ichki organlari oralig‘i mezodermadan 
hosil  bo‘lgan  g‘ovak  biriktiruvchi  to‘  qima  -  parenxima  bilan  to‘lgan.  Sodda  tuzilgan  ichagi 
ektodermal  oldingi  ichak  -  halqum  va  endodermal  o‘rta  ichakdan  iborat.  Orqa  ichak  va  orqa 
chiqaruv teshigi bo‘lmaydi. Bir qancha parazit turlarining ichagi yo‘qolib ketadi. 
Ayirish  sistemasi  protonefridiy  tipida  tuzilgan  bo‘lib,  keng  tarmoqlangan  naychalar 
sistemasidan  iborat.  Naychalarning  parenximada  joylashgan  uchi  berk  qismi  bir  tutam 
kipriklarga  ega  bo‘lgan  yulduzsimon  hujayralar  bilan  tutashgan.  Naylar  maxsus  chiqarish 
(ekskretor)  teshik  orqali  tashqi  muhitga  ochiladi.  Qon  aylanish  va  nafas  olish  sistemalari 
rivojlanmagan.  Nerv  sistemasi  bir  juft  oldingi  gangliylar  va  ulardan  orqaga  ketadigan  nerv 
stvollaridan  iborat.  Jinsiy  sistemasi  germafrodit  bo‘lib,  jinsiy  hujayralar  hosil  qiladigan  jinsiy 
bezlardan va jinsiy hujayralarni o‘tkazadigan naychalar — jinsiy yo‘llardan iborat. 
  Yassi  chuvalchanglar  tipiga  kiprikli  chuvalchanglar,  so‘rg‘ichlilar,  monogeniyalar, 
tasmasimon chuvalchanglar va sestodsimonlar sinflari kiradi.