O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zoologiya va anatomiya kafedrasi

Ikkijabralilar  (Dibranchia)  kenja  sinfi.  Jabralari,  yurak  bo‘  lmachalari  va  buyraklari 
ikkitadan, chig‘anog‘i mantiya ostida joylashgan yoki batamom reduktsiyaga uchragan. Bu kenja 
sinf  ikkita turkumga ajraladi. 
O‘  noyoqlilar  (Decapoda)  turkumi.  Paypaslagichlari  10  ta  bo‘lib,  ulardan  ikkitasi  uzun, 
tutuvchi paypaslagichlarni hosil qiladir. Torpedasimon tanasi  yon tomonida suzgichlari bor. Bu 
turkumga  karakatitsa  Sepia  officinales,  gigant  kalmar  Architeuthes,  kalmar  Loligo  va  qirilib 
bitgan belemnitlar  kiradi. 
Sakkizoyoklilar  (Octopoda)  turkumi.  Suv  tubida  hayot  kechiradi.  Tanasi  xaltaga 
o‘xshash,  chig‘anog‘i  reduktsiyaga  uchragan.  Paypaslagichlari  8  ta,  tutuvchi  paypaslagichlari 
bo‘lmaydi. Hozirgi vakillarining ko‘pchiligi Argonauta va osminoglar (Octopus) urug‘iga kiradi. 
                                                           
13
 И.Х. Шарова ЗООЛОГИЯ БЕСПОЗВОНОЧНЫХ. Москва, ”Владос”,  2004.-