O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Navoiy viloyat kasb-hunar ta’lim xududiy boshqarmasi Navoiy tibbiyot kolleji

Ma’ruza mazmuni:

O‘zbekistonda pediatriya tarixining rivojlanishi.

1. 
   Dunyo tarixida pediatriyaning rivojlanishi.
   

Pediatriya terapiyadan ajratilgan xolda XIX asrdan boshlab, aloxida bo‘lib chiqdi. U bolalardagi spetsifik kasalliklarini o‘rgandi. Evropada 1802 yili Parij shaxrida birinchi bo‘lib, bolalar kasalxonasi tashkil qilindi va uzoq yillar mobaynida vrachlarni tayyorlash markazi bo‘lib faoliyat ko‘rsatib keldi. XX asrdan boshlab tibbiyot mustaqil ravishda rivojlana boshladi. Dunyo bo‘ylab tibbiyot kafedralari ochila boshladi. Gretsiyada tavvalud topgan Gippokrat (460-375 yil.e o) qadimdan tibbiyot faniga asos soldi. U bolalar organizmining hususiyatlariga katta ahamiyat berib, qo‘lyozmalar yozdi. O‘limidan so‘ng bir qancha allomalar u boshlagan ishni davom ettirishdi. Ulardan biri Galen (130-201 yillar) edi. Galen tibbiyot sohasi borasida bir qancha qo‘lyozmalar yaratdi. Ulardan: odam anatomiyasi, biologiya, patalogiya, farmakologiya va ichki kasalliklardir. Kitoblarda u kasallik belgilari, bemorlarni parvarish qilish va bolalarni to‘g‘ri ovqatlantirish qoidalarini mukammal yozdi.

- O‘zbekistonda pediatriyaning rivojlanishi.

- O‘rta asr. Avitsenna (tabib) yoki Abu Ali ibn Sino (1988-1037 yil) Buxoro yaqinida tavallud topgan. U yaratgan “Kanon meditsinasi” kitobi tibbiyotga yaqqol misol bo‘la oladi. Kitobning katta qismi bolalar tarbiyasi va ularni to‘g‘ri ovqatlantirishga qaratilgan. Avitsennaning aytishicha bolalarda kelib chiqadigan turli kasalliklar, ularni noto‘g‘ri ovqatlanishiga bog‘liqdir. Turli o‘zgarishlar homilaning ona qornida shakllanayotganida sodir bo‘ladi. Bu holatlarning barchasi zamonaviy tibbiyotda asoslab berilgan. Avitsenna birinchi bo‘lib bolalardagi tomir urish hususiyatlarini, shol kasalligi, gijja kasalliklar, tashxisotlar xaqida yozgan. Avitsenna pediatriyaning xizmat ko‘rsatgan asoschilaridan hisoblanadi.