O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Navoiy viloyat kasb-hunar ta’lim xududiy boshqarmasi Navoiy tibbiyot kolleji

Revmatizm

(1) Klinik manzarasi

Biriktiruvchi to’qimaning kasalligi bo’lib,yurak-qon-tomir tizimining zararlanishi ( kardit,yurakning klapanli parogi),bo’g’im (artrit),teri (revmatik tugunchalar,anulyar eritema) va nevrologik (xoreya) sindromlari bilan kechadi.7-15 yoshda kuzatiladi .A guruhidagi beta-gemolitik streptokokk antigenlariga nisbatan organizmning immune javobi fonida va odam organizmi o’xshash to’qimalari bilan kesishgan reaktivligi hisoblanadi.

(2) Etiologiyasi

Kollagen kasalliklar ichida faqat o’tkir revmatik isitmaning sababi aniqlangan,ya’ni o’tkir revmatik isitma halqumning beta-gemolitik streptokokk bilan zararlanishi natijasida kelib chiqadi.

(3) Belgilari

Kardit,poliartrit,xoreya,anulyar eritema va revmatik tugunchalar kabi 5 ta asosiy belgisi kuzatiladi.Bundan tashqari isitma,bo’g’imlarda,qorinda,mushaklarda og’riq,burundan qon ketishi va b. kuzatiladi.Karditda mitral klapan,aorta klapani o’zgarishlari kuzatiladi.Klapanning buzilish darajasiga qarab kasallik belgilari farq qiladi.Asosan o’zgarishlar birdan bir necha klapanda bo’lsa klapan regurgitatsiyasidan eshitiladigan yurak shovqinlari va turli darajadagi stenozi kuzatiladi.

(4) Tashhisoti

Qon tahlilida leykotsitlarning oshishi,eritrotsitlar cho’kish tezligining oshishi,pozitiv C-reaktiv oqsil va b. yallig’lanish jarayonini ko’rsatadi.Gemolitik streptokokka qarshi antitelalar (ASO,ASK,DNaseB,ASP)ning pozitiv natijasi,EKG da PQ intervalning uzayishi,yurak shovqinlari va exokardiografiyada klapanlarning o’zgarishi asosida qo’yiladi.

(5) Davolash

Dastlab beta gemolitik streptokokka qarshi antibiotiklar yuboriladi.Antibiotik sifatida penitsillin qo’llaniladi,kardit va xoreya bo’lganda yallig’lanishga qarshi kortikosteroidlardan foydalaniladi.

Agar kardit bo’lmasa prognoz ijobiy va 1-2 oyda tuzalish mumkin.Kardit bo’lgan hollarda ham kasallikni birinchi oylaridayoq aniqlansa steroidlarni qo’llab asoratsiz tuzalish mumkin.Agar kasallikni aniqlash va tashhis qo’yish kechiksa klapan porogi asorati qolishi mumkin.Agar asoratlar rivojlansa qaytalanishni va gemolitik streptokokk yuqishini oldini olish uchun medikamentoz bitsillin G yoki eritromitsin bilan 5 yildan ortiq davolanadi.

(6) hamshiralik parvarishi

Perikarditdagi parvarish kabi o’tkaziladi.