O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Navoiy viloyat kasb-hunar ta’lim xududiy boshqarmasi Navoiy tibbiyot kolleji

Bolalar, ularning o‘sishi va rivojlanishidagi muloqot.

1) Ko‘krak yoshidagi bolalar bilan muloqot.

Ko‘krak yoshidagi bolalar o‘zlariga kerak bo‘lgan ehtiyojni yig‘lash bilan, kulgi va tinch holat bilan namoyon etadilar. Ularni ona ko‘ksiga qattiq bosganida, erkalaganida tinchlanadilar. Ko‘krak yoshidagi bolalar yig‘lash va tovush chiqarish orqali atrofdagilar bilan muloqotga kirishadilar va ularni silashlarini, erkalashlarini xis qiladilar. Ularda chiqayotgan turli tovushlarni ota – onasining nazorat qilib borishi, xamshira uchun bola bilan muloqotda bo‘lishga, xarakterini tushunishga va uning ishonchini qozonishiga yordam beradi, 6 oydan so‘ng bolada shakllanish boshlanadi.

2). Kichik maktab yoshigacha bo‘lgan bolalar bilan muloqot.

Bu yoshda bolalar verbal muloqot qilish qobiliyatiga to‘liq ega bo‘ladilar. SHuning uchun u o‘z xoxish va extiyojlarini ba’zi so‘zlar va xarakatlar bilan ifodalay oladi. Bu davrda bola mukammal yoki qisqa so‘zlar bilan muloqotga kirisha boshlaydi. Kichik bog‘cha yoshidagi bolalar asosiy e’tiborni o‘zlariga qaratadilar va atrofdagilarning ta’siri, fikrlari ularni qiziqtirmaydi. Agar bola xamshiraning qo‘llarini itarib yuborsa, yig‘lasa, demak, u qo‘rqayotgan bo‘ladi. Bu xolatda bolani majburlash o‘rniga, bir ozgina u bilan yaqin muloqotga kirishish kerak. Tushuntirish vaqtida fikringiz xamshira o‘z fikrini o‘yinchoqlar yordamida bildirsa, yaxshi natija beradi.

3). Maktabgacha yoshidagi bo‘lgan bolalar bilan muloqot.

Qobiliyatlari yanada takomillashadi, shakllanadi va u bilan bemalol hamko rlik qilish mumin. Asosan kichik bog‘cha yoshidagi bolalar hamshiralar bilan tez muloqotga kirisha oladilar. Bolalar tibbiy asbob-anjomlarga juda qiziqadilar va ularni ushlab ko‘rgilari, o‘ynagilari keladi. Bularni ushlab ko‘rishga ruxsat berib, bolalarni tichlantirish mumkin. Bu yoshda oila a’zolarining va ota-onaning ishtirok etishi bolani tichlanishiga yordam beradi. Tekshirishlar vaqtida bolani mustaqil kiyinishiga ruxsat berish kerak.

4). Maktab yoshidagi bolalar bilan muloqat.

Bu yoshdagi bolalar murakkab so‘zlarni ham yaxshi tushunadilar. Tekshiruvdan oldin bu yoshdagi boladarga tekshiruv va davolash maqsadini, tartibini ularga tushuntirish va ularni roziligini olish kerak. Bu yoshdagi bolalar ham tibbiy asboblarga qiziqadilar, shuning uchun bu yoshdagi bolalarga hamshira asbob haqida tushuntirish berish kerak. Tekshiruv vaqtida bolalarni kerak bo‘lmasa oxirigacha echintirish shart emas.

5). Balog‘at yoshidagi bolalar bilan muloqat.

Balog‘at yoshidagi balalar bilan muloqat qilish kerak darajada rivojlangan. Bu davrda ba’zi bolalar ishyoqmas, o‘zini tuta olmaydigan bo‘lib qoladilar. SHuning uchun hamshira yuqorida holatlarni inobatga olishi kerak. SHu kabi holatlar kelib chiqmasligi uchun hamshira ularni yoshi va davrlarni inobatga oladilar. Bu davrda bolalar shaxsiy ma’lumotlarga ega bo‘lib tekshiruvlar vaqtida ota-onalarini ishtirok etishlarni o‘zlari hoxlaydilar.