O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov

Sirtga ishlatiladigan eritmalar. Dorivor ho‘qnalar
Sirtga ishlatiladigan eritmalar
Sirtga ishlatiladigan eritmalar ko‘z, quloq, burunga tomiziladigan tomchilar, primochkalar (og‘rigan yoki shikastlangan joyga dokani doriga ho‘llab qo‘yish) ko‘rinishida hamda yuvish, chayish va sprinsevanie qilish uchun qo‘llaniladi. Qovuq, siydik yo‘li kanali va ayollar jinsiy a’zolarini yuvish muolajasi sprinsevaniedeyiladi. Chayish, yuvish va primochkalar terini, yaralarni, shilliq pardalarni yuvishda, og‘izni chayishda, kompress qilishda ishlatiladi. Siydik yo‘li kanalining shilliq qavati, ayniqsa ayollar jinsiy a’zolarining shilliq qavati hamda yaralarning ustki qismi juda yaxshi so‘rish xususiyatiga ega bo‘lganligi tufayli sprinsevanie qilish, chayish va yuvish uchun eritmalar tayyorlanganda dori moddalarining terapevtik dozasiga katta ahamiyat berish lozim. 1 marta yuvish, chayish, kompress va primochka qilish uchun 100-200 ml miqdorida, 1 marta sprinsevanie qilish uchun esa 500 ml dan 1-1,5 l gacha suyuqlik sarflanadi. Shuning uchun ularga konsentrlangan eritma yoki sochma (kukun) holida retsept yozish maqsadga muvofiqdir. Bunda bemor uyga kelgach, vrach ko‘rsatmasiga binoan konsentrlangan eritmani suyultiradi yoki sochmadan zarur miqdordagi ertimani o‘zi tayyorlaydi. Retsept kengaytirilgan, qisqartirilgan va foizli shaklda yoziladi.
Misollar: 1. Kaliy permanganatining 0,02 % li eritmasidan 10 marta tomoqni chayish uchun retsept yozilsin. Bir marta chayishga 200 ml eritma buyurilsin.
Hisoblash:
a) dastlab bir marta chayish uchun qancha miqdorda kaliy permanganti kerakligini topamiz.
100 ml – 0,02 g
200 ml – x
b) 10 marta chayish uchun qancha kaliy permanganati kerak bo‘lishini aniqlaymiz.
0,04 g x 10 marta = 0,4 g
v) konsentrlangan eritmani osh qoshiqda yozish mumkin, bunda har bir dozani (1 osh qoshiq) 1 stakan suvda suyultiriladi.
15 ml x 10 marta = 150 ml
1) kengaytirilgan shakl:
Rp.: Kalii permanganatis 0,4