O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulufbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Gidroekologik 
tadqiqotlarni 
kengaytirish 
va 
gidroekologik 
ekspertizani keng miqyosda yo‘lga qo‘yishning
ahamiyati yildan-yilga 
ortib boradi. Bu masala faqat xalq xo‘jaligi, shu jumladan, suv xo‘jaligi 
loyihalariga tegishli bo‘lmay, ma’lum bir hudud, mamlakat yoki 
regionning kelajagini belgilaydi. Bu yo‘nalishdagi tadqiqotlar, pirovard 
natijada, ishlab chiqarish kuchlarini uzoq va o‘ta uzoq muddatli 
rivojlantirish rejalariga ilmiy asos bo‘lib xizmat qiladi. Shu tufayli, ana 
shunday ishlarni amalga oshirishda “Gidrologiya” fani va shu fan sohasi 
mutaxassislarining o‘rni alohida ahamiyat kasb etadi. 
“Gidrologiya” fani, u o‘rganadigan quruqlik suvlari, okeanlar va 
dengizlar haqiqatan ham global harakterga ega. Shuning uchun 
gidrologiyaning kelajakdagi rivojlanishi bu sohada 
xalqaro hamkorlikni
yanada kengaytirish va mustahkamlash
masalalari bilan chambarchas 
bog‘liqdir. Masalan, YUNESKO tomonidan qo‘llab-quvvatlab kelingan 

---

178 
xalqaro gidrologik dasturlar, mamlakatlararo okeanografik komissiyalar va 
ular sababchi bo‘lgan yutuqlar fikrmizning yorqin misolidir. 
Gidrologiyaning fan sifatidagi rivoji va gidrologik tadqiqotlar 
natijalarining xalq xo‘jaligiga keng tatbiq etish masalalari to‘g‘ridan-
to‘g‘ri mutaxassislar, ayniqsa, yuqori malakali mutaxassislar tayyorlash 
sifatini yanada oshirishni talab etadi. Gidrologiya sohasida oliy ta’limni 
takomillashtirishda jahon andozalariga mos bo‘lgan zamonaviy bilimlarga 
tayanish fanning kelajak istiqbolda yanada jadal rivojlanishiga zamin 
yaratadi. 
Nazorat savollari va topshiriqlar 
1. Suv obyektlari ifloslanishini belgilovchi omillarni eslang. 
2. Suv obyektlarini ifloslantiruvchi asosiy manbalarni bilasizmi? 
3. Suv obyektlarining issiqlikdan va radioaktiv ifloslanishi qanday 
sharoitlarda ro‘y beradi? 
4. Suv resurslarini muhofaza qilishning qonuniy asoslari kimlar 
tomonidan nazorat qilib boriladi? 
5. Suv resurslarini muhofaza qilishning tashkiliy, texnologik va ilmiy 
yo‘nalishlarini izohlab bering. 
6. Suvdan foydalanish va uni muhofaza qilish sohasida davlat 
boshqaruvi organlarining vakolatlari, qanday?
7. Umumiy vakolatga ega bo‘lgan davlat organlariga misol keltiring.
8. Qaysi boshqaruv organlariga maxsus vakolatlar berilgan?
9. Suv resurslarini muhofaza qilishning iqtisodiy va ijtimoiy jihatlari 
deganda nimani tushunasiz? 
10. O‘zbekistonda suv qonunchiligi va uning suv resurslari sifatini 
yaxshilashdagi ahamiyatini yoritib bering. 
11. Suv resurslari muhofazasi bo‘yicha mustaqillik yillarida amalga 
oshirilgan tashkiliy tadbirlarni eslang. 

---

179