O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulufbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Teskari harorat stratifikatsiyasi - 
kuz va qishda kuzatiladi, harorat 
chuqurlik bo‘yicha orta boradi (11.4 - rasm). 
Mezotermiya
-
 
0,50-0,75 m chuqurlikdagi eng yuqori harorat. 
Bahorda muz ustidagi qor erib tugagach, issiqlik dastlab, muz qoplamiga, 
undan esa pastga o‘tadi. Muz bilan qoplangani uchun suv massalari 
harakati kichik, shamol ta’siri yo‘q bo‘ladi. 
Demak, ma’lum chuqurlikda haroratning yuqori bo‘lishi, ya’ni 
mezotermiya hodisasi muzdan o‘tgan quyosh radiatsiyasining bir qismi 
hisobiga kuzatiladi. 
Dixotermiya - 
ma’lum chuqurlikdagi eng kichik harorat. Bu holat 
teskari harorat stratifikatsiyasi sharoitida yengil shamol esib, Quyosh 
chiqib turganda kuzatiladi. 
Gomotermiya -
bahorda suv massalarining kuchli aralashishi 
natijasida harorat chuqurlik bo‘yicha bir xil qiymatda bo‘ladigan holat. 
To‘g‘ri harorat stratifikatsiyasi - 
chuqurlik bo‘yicha harorat 
kamayib boradi. Bu holat ko‘pincha yozda kuzatiladi. 

---

152 
11.4 - rasm. Ko‘llarda haroratning chuqurlik bo‘yicha taqsimlanishi 
(A.M.Nikitin ma’lumotlari) 
Ko‘llar: a - Arnasoy (Aydar), b - Biyliko‘l, v - Sarichelak, g - Sarez. 
1-yanvar, 2- aprel, 3-noyabr, 4-iyul
. 
а) 

---

153 
Ko‘lning suv yuzasi harorati gorizontal yo‘nalishda ham turli 
qiymatlarda kuzatiladi. Bu o‘zgarish ko‘l qirg‘oq chizig‘ining shakliga, 
ko‘l tubi va ko‘lni o‘rab turgan joyning relyefiga bog‘liq. Ko‘lning suv 
yuzasida yoki ma’lum chuqurlikdagi qatlamda bir xil haroratli nuqtalarni 
tutashtirish natijasida 
izotermalar 
hosil bo‘ladi.