O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus taʼlim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

17.4.
 
Anonimlik darajasi bo‘yicha proksi turlari 
Anonimlik darajasi bo‘yicha HTTP proksilar quyidagi turlarga bo‘linadi: 

Anonim bo‘lmagan proksi-serverlar
proksi ishlatilayotganligini maʼlum 
qiladi va HTTP sarlavhalarida foydalanuvchining haqiqiy IP adresini uzatadi. 
Anonim bo‘lmagan proksi-serverlardan foydalanish xavflidir, chunki ular 
anonimlikni taʼminlamaydi. 

Anonim proksi-serverlar
proksi ishlatilayotgani haqida xabar beradi, lekin 
foydalanuvchining haqiqiy IP adresini uzatmaydi. Anonim proksi-serverlar to‘liq 
anonimlikni kafolatlay olmaydi, chunki ular proksi ishlatilayotganini maʼlum qiladi. 

Elita proksi-serverlari
proksi ishlatilayotgani haqida xabar bermaydi va 
foydalanuvchining haqiqiy IP adresini uzatmaydi. To‘liq anonimlik uchun faqat elita 
proksi-serverlari foydalanish mumkin. 
Ko‘pincha proksi-server va tarmoqlararo ekran bitta dasturiy mahsulot 
sifatida taqdim etiladi. Shuning uchun baʼzi manbalarda ularning vazifalari kesishib 
ketadi.
Tarmoq tahdidlaridan himoya qilish uchun tashqi tarmoq va lokal kompyuter 
o‘rtasida tarmoqlararo ekran va proksi-server joylashtiriladi. Tarmoqlararo ekran va 
proksi-server birgalikda ishlaydi. Tarmoqlararo ekran barcha turdagi IP paketlarni 
filtrlashi mumkin, shu bilan birga proksi-server amaliy pog‘onada trafikni qayta 

---

188 
ishlaydi va mijoz so‘rovlarini filtrlaydi. Proksi-serverni tarmoqlararo ekranning bir 
qismi deb hisoblash mumkin. 17.1-jadvalda ushbu vositalarning qiyosiy tahlili 
keltirilgan. 
17.1-jadval Tarmoqlararo ekran va proksi-serverlarning qiyosiy tahlili 
Tarmoqlararo ekran 
Proksi-server 
lokal tarmoqdagi kiruvchi va chiquvchi 
trafikni kuzatadi va filtrlaydi 
mijoz va server o‘rtasida aloqaga 
vositachilik qiladi 
IP paketni filtrlaydi 
mijoz so‘rovlari filtrlaydi 
tarmoq va transport pog‘onasi sarlavha 
maʼlumotlari 
amaliy pog‘ona maʼlumotlari, xabar 
mazmuni 
lokal tarmoqni zararli tahdid va 
hujumlardan himoya qiladi 
Internetdan anonim foydalanishga va 
tashqi serverdagi cheklovlarni aylanib 
o‘tishga imkon beradi 
ochiq va yopiq tarmoq o‘rtasida 
joylashadi 
har ikki tomonning ochiq tarmoqlarida 
joylashishi mumkin