O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus taʼlim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti



Download 7,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet139/165
Sana05.06.2022
Hajmi7,61 Mb.
#638904
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   165
Bog'liq
Компьютер тармоқлари хавфсизлиги уқув кулланма 2020 uzb18 03 22

Nazorat savollari 
1.
Proksi server nima? 
2.
Proksi server vazifalari nimalardan iborat? 
3.
Asosiy proksi turlarni tariflab bering. 
4.
Qo‘llaniladigan protokollar bo‘yicha proksi server qanday turlarga 
bo‘linadi? 
5.
Socks proksini tushuntirib bering. 
 
Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar 
1-topshiriq. 
Mozilla Firefox, Internet Explorer, Opera, Chrome brauzerlarda 
proksi serverni sozlang.
 
 


191 
XVIII BOB. Tarmoq fayl tizimi 
Fayl tizimining vazifasi dasturlar va maʼlumotlarni saqlash va kerak 
bo‘lganda ulardan foydalanishni taʼminlashdir. 
18.1.
 
Taqsimlangan fayl tizimi 
Taqsimlangan fayl tizimi fayllarni bir yoki bir nechta kompyuterda saqlaydi. 
Tarmoq foydalanuvchilariga fayllariga kirishga imkon beradigan kompyuter odatda 
fayl serveri deb nomlanadi. 
Ushbu kompyuterda ishlaydigan va masofadagi kompyuterlarga fayllar va 
kataloglarga kirish uchun bir qator xizmatlarni taqdim etadigan dastur ham fayl 
serveri deb ataladi. 
Fayl serverlari odatda iyerarxik fayl tizimlarini o‘z ichiga oladi. Ko‘p tarmoq 
fayl tizimlarida mijoz kompyuteri ushbu fayl tizimlarini o‘zining lokal fayl 
tizimlariga ulashi va o‘rnatishi mumkin, bu esa masofadagi katalog va fayllarga 
murojaat qilishni qulaylashtiradi. 
18.2.
 
Tarmoq fayl tizimi elementlari 
Tarmoq fayl tizimi odatda quyidagi elementlarni o‘z ichiga oladi: 

Lokal fayl tizimi; 

Lokal fayl tizimining interfeysi; 

Tarmoq fayl tizimi serveri; 

Tarmoq fayl tizimi mijozi; 

Tarmoq fayl tizimining interfeysi; 

Tarmoq fayl tizimi Mijoz-server protokoli. 
Tarmoq fayl tizimining mijozlari – bu tarmoqqa ulangan kompyuterlarda 
ishlaydigan va boshqa dasturlarning masofadagi kompyuterda saqlangan fayllarga 
kirish so‘rovlariga javob qaytaradigan (xizmat qiladigan) dasturlar. Masalan, 
Windows Explorer, UNIX qobig‘i va boshqa maxsus dasturlar. 
Ilovalar maʼlum bir dasturlash interfeysi – “Tarmoq fayl tizimining interfeysi” 
yordamida tarmoq fayl tizimining mijoziga murojaat qiladi.


192 
Tarmoq fayl tizimining mijozi va serveri bir-biri bilan tarmoq orqali maʼlum 
bir protokoldan foydalangan holda aloqa o‘rnatadilar. Masalan, Windows tarmoq 
fayl xizmati SMB protokolidan foydalanadi (18.1-rasm). Uning eng so‘nggi 
kengaytirilgan versiyalari «Common Internet File System» CIFS deb nomlanadi. 
Barcha fayl xizmatlarining protokollari singari, u OSI modelining amaliy qatlamida, 
o‘z xabarlarini uzatish uchun turli xil transport protokollaridan foydalangan holda 
ishlaydi (NetBIOS, keyinchalik NetBEUI, TCP / UDP, IPX). 
Novell NetWare tarmoq operatsion tizimining fayllari va printerlariga 
murojaat qilish asosiy protokoli NCP (NetWare Control Protocol) hisoblanadi. 
Fayl server
Windows
Linux 
OS X
NFS
SMB

Download 7,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   165




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish