O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi kasb-hunar ta’limi markazi toshkent viloyati kasb-hunar ta`limi boshqarmasi toshkent tumani qurilish va servis kasb-hunar kolle

Gaz taqsimlash mexanizmining fazalari.To'rt taktli dvigatelning ishlash prinsipi bayon qilinganda, har bir takt tirsakli val 180 ^O ga burilganda sodir bo'lib, klapanlar porshen chekka nuqtalariga yetganida ochilishi yoki yopilishi mumkinligi shartli ravishda olingan edi. Dvigatel quvvatini oshirish uchun silindr yonuvchi aralashma yoki xavo bilan ko'proq to'ldirilishi va ishlatilgan gazlardan yaxshiroq tozalanishi zarur. Lekin kiritish va chiqarish jarayonlari juda qisqa vaqt ichida o'tadi. Bu vaqt dvigatelning tezligiga bog'lik bo'lib, 0.05….0.008 s ga teng. Bundan tashqari klapanlar , darxol ochilmaydi, natijada silindr kiritish taktida yonuvchi aralashma yoki xavo bilan yetarli to'lmaydi, chiqarish taktida esa ishlatilgan gazlardan to'la tozalana olmaydi. Bu jarayonning ketishini yaxshilash uchun klapanlar porshen biror chekka nuqtaga yetmasdan oldinroq ochilishi va boshka chekka nuqtadan o'tgandan keyinroq yopilishi kerak. Natijada klapanlarning ochiqlik davri tirsakli valning 180O burilishiga nisbatan ko'proq bo'ladi. Odatda klapanlarning ochilishi va yopilishi xolati tirsakli valning aylanish burchagi bo'yicha qaralib, porshenning chekka nuqtalariga nisbatan graduslarda ifodalanadi. Shunday kilib kiritish va chiqarish klapanlarining porshen chekka nuqtalariga nisbatan ochiq turish davrini tirsakli valning aylanish burchaklari orqali ifodalanishi gaz taqsimlash fazalari deb ataladi.

51. 
    Tayanch iboralar:  kirituvchi klapan, chiqarish klapani, klapan sterjeni, klapan prujinasi, taqsimlash vali, taqsimlash vali kulachogi, yo'naltiruvchi vtulka, turtkich, suxarik, shtanga, koromislo, issiqlik tirqishi, gaz taqsimlash fazalari, gaz taqsimlash diagrammasi, po'lat silxromli klapan, tayanch bo'yinlar, tayanch flanes.
    

Nazorat savollari
1. Porshen qiziganda silindrda qadalishni oldini olish uchun qanday konstruksiya qo'llanilganh
2. Gaz taqsimlash mexanizmining tashkil etuvchi detallarini aytingh
3. Gaz taqsimlash mexanizmining yuritmasi turlari qandayh
4. GTM ning issiqlik tirqishini rostlovchi tuzilma nimalardan iborath
5. Nima sababdan ayrim dvigatellarda chiqaruvchi klapanlari o'z o'qi atrofida aylanishini ta'minlaydigan mexanizm qo'llanilganh
Topshiriqlar

2. 
   Gaz taqsimlash mexanizmining dvigatelda qo'llanilishining zarurati va uning vazifasi o'rganish.
   
3. 
   GTMning joylashuv bo'yicha turlari o'rganish.
   

3. GTMnig tuzilishi, tashkil etuvchi detallari o'rganish.

2. 
   GTMning ishlash usuli o'rganish.