O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta maxsus ta’lim vazirligi Jizzax viloyat kasbiy ta’limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi

Baholash metodlari: Individual, guruh bo’lib
Axborot manbalari va texnik vositalar : TM MM, darslik, proektor,texnologik xarita, texnalogik model
Dars turi: nazariy, amaliy
Darsga ajratilgan vaqt miqdori: 80 daqiqa
Uyga vazifa: Mavzuni o’qib kelish

O’qituvchi:___________I.Boyjigitova

Nazariy (Amaliy) darsning texnologik xaritasi

T/N	Mashg’ulot bosqichlari	Ajratilgan vaqt	Mashg’ulot mazmuni	Ta’lim metodlari	Ta’lim vositalari
1	Tashkiliy qism	5	Darsga tayyorgarlik ko’rish, O’quvchilarni yo’qlama qilish, kerakli tarqatmalarni tarqatish	An’anaviy	Doska, Bo’r Tarqatma materiallar
2	Kirish qismi (Motivatsiya)	25	Mavzu va uning rejasi, mavzuni o’tishdan kutilayotgan natijalar bilan tanishtirish	Aqliy hujum	Maruza matni
3	Yangi mavzu bayoni	30	Mashg’ulot mavzusining bayonini keltirish	Savol- javob	Maruza matni
4	Mustahkamlash (Qo’llash)	15	Mavzu haqida topshiriqlarni mustahkamlash	Savol- javob	Maruza matni
5	Yakuniy qism	5	Uyga vazifa berish.Baholarni e’lon qilish va izohlash	An’anaviy	Doska Darslik

O’qituvchi:____________ I.Boyjigitova

Yonilg‘ining korroziyalash xususiyati faqatgina uni dvigatelda

ishlatishni baholash uchungina zarur bo‘lib qolmay, balki saqlash,
tashish, uzatish jarayonlari uchun ham ahamiyatlidir.
Benzinlarning metallarga korrozion ta’siri boshqa neft mahsulotlari
kabi minimal bo‘lishi lozim. Yonilg‘i tarkibida kislotalar,
ishqorlar, oltingugurt va oltingugurtli birikmalarning bo‘lishi
metallarning korrozion yeyilishiga sabab bo‘ladi. Benzinning
metallarga korrozion ta’sirini yonilg‘i tarkibidagi korroziyalovchi
birikmalarning korroziyalashdagi o‘rni nuqtayi nazaridan ko‘rib
chiqamiz.
Suvda eriydigan kislota va ishqorlar. Mineral kislotalar va
boshqa suvda eriydigan birikmalar qora va rangli metallarga nisbatan
kuchli korrozion ta’sir ko‘rsatadi. Shuning uchun ularning
yonilg‘i tarkibida bo‘lishiga ruxsat etilmaydi. Ishqorlar esa rangli
metallarga kuchli korrozion ta’sir ko‘rsatadi. Shuning uchun
yonilg‘i tarkibida ishqorlarning bo‘lishiga yo‘l qo‘yilmaydi.
Suvda eruvchi kislotalar va ishqorlar metallarga kuchli korrozion
ta’sir etadi. Shuning uchun ham yonilg‘i tarkibida ularning
bo‘lishiga yo‘l qo‘yilmaydi. Ularning miqdorini davlat standarti
(DS 6307–75) asosida aniqlanadi. Buning uchun o‘rtasidan ikki
bo‘lakka bo‘lingan voronkaga 50 ml tekshirilayotgan yonilg‘i quyiladi,
yarmiga esa distillangan suv quyiladi va ular aralashtiriladi.
Keyin indikatorlar (metiloranj kislotalar uchun; fenolftalein ishqorlar
uchun) ta’sir ettirilib, aralashmada suvda eruvchi kislota va ishqor
bor yoki yo‘qligi aniqlanadi. Agar ularning mavjudligi aniqlansa,
bu yonilg‘i dvigatelda ishlatilmaydi.