O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

Скрепер блоклари ташиш лаҳимида юкланиш жойидан юк тушириш жойига пўлат арқон ҳаракатини йўналтиришга мўлжалланган. Блоклар конструкциясига пўлат арқонни тез ва қулай ҳаракатини таъминлаш, арқоннинг уланган жойларини ўтказиш, ролик енгил ва қўлда айланиши, арқоннинг тиқилиб қолмаслиги каби талаблар қўйилади. Скрепер блоклари ишлатилаётган лебедка ишчи барабанидаги ўртача тортиш кучи ва пўлат арқон диеметридан келиб чиқиб танланади. Роликлар блоклари зич ўрнатилган, чанг ва бошқа таъсирлардан ҳимояланган подшипникларга ўрнатилади. Скрепер блоки ролик диаметридан 1 мм дан ошиқ бўлиши мумкин эмас. Скрепер блоки 250 мм диаметрдаги ролиги белгиланиши – БС-25.

Скрепер блоклари техник тавсифлари

Тури	БС-20	БС-25	БС-30	БС-40
Ролик диаметри, мм	200	250	320	400
Пўлат арқоннинг максималл диаметри, мм	12,5	15,0	20,0	25,0
Крюкдаги тортиш кучи, кН	30	50	80	150
Ўлчамлари, мм узунлиги эни баландлиги	500 280 140	630 360 186	800 440 186	1000 550 260
Блок массаси, кг	18	28	45	80

Скрепер блоки комплектида крюк билан бирги бўлади. Блок (4-расм) пўлат арқон ҳаракат йўналишини ўзгартириш учун хизмат қилади. У пастки 1 ва юқориги 2 щеклардан, блок 3, ўқ 4 ва вертлюг 9 ли прицепдан ташкил топган. Блок наъмат ва лабиринт билан зичлаштирилган ифлосланишдан химояланган иккита радиал шариклиподшипник 7 да айланади. Подшипник қуюқ мой билан қопқоқ 5 ва ўқ тирқиши орқали мойланади. Блок щеклари оралиқ масофасини дистанцион трубка 8 ва траверс 6 ёрдамида ушлаб турилади. Траверс щекларга иккита бекитувчи валиклар 10 ёрдамида боғланган. Бу валиклар пўлат арқонни блокдан чиқиб кетишидан сақлайди.

4-расм. Скрепер блоки конструкцияси

Скрепер блоки қаттиқ тоғ жинсларига штыр 1 ва пона 2 ёрдамида (5-расм, а), анкерли пўлат арқон 3 ва пона 2 ёрдамида (5-расм, б) қотирилади. Юмшоқ жойларга эса кўпинча устун 4 қоқилиб, шу устунга ҳалқали арқон 5 ёрдамида бириктирилади.