O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomli toshkent davlat texnika universiteti huzuridagi pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tarmoq markazi

SILINDRIK QATLAMSIMON CHULG‘AM

Agar chulg‘amning o‘ram kesim yuzasi 8-10 mm 2dan oshmasa, u holda

silindrik chulg‘am, kesim yuzasi aylana bo‘lgan o‘tkazgichlardan ko‘pqatlamli qilib bajariladi; o‘ram kesim yuzasi 8-10 mm 2

dan katta bo‘lsa, u holda chulg‘am, kesim yuzasi to‘g‘ri to‘rtburchaklardan iborat bo‘lgan o‘tkazgichlardan, aksariyat, ikki qatlamli qilib bajariladi (1.7-rasm). CHulg‘amning qatlami silindrning aylanasi uzunligida joylashgan vint chizig‘i bo‘ylab o‘ralgan o‘ramlarni yonma-yon joylashtirish yo‘li bilan hosil qilinadi. SHunday qilib chulg‘am balandligi qatlam balandligiga teng bo‘ladi. O‘ram kesim yuzasi 40-45 mm 2

dan oshsa o‘ram bir necha alohida o‘tkazgichlardan tashkil qilinadi. Bu holda har bir tashkil etuvchi chulg‘am balandligi bo‘yicha yonma-yon joylashtiriladi, chunki shu holatlardagina ular tarqoq magnit oqimiga nisbatan bir xil sharoitda bo‘ladilar. CHulg‘amlar yaxshi sovutilishi uchun ular qatlamlari orasida kengligi 5-8 mm li oraliqlar (kanallar) qoldiriladi (transformator quvvati oshgan sari bu raqamlar oshib boradi). Silindrik chulg‘amlar asosan quvvati 560 kVA gacha bo‘lgan transformatorlarda qo‘llaniladi.