O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov


Oddiy moddalar, birikmalar va aralashmalar: Elementlar tahlili



Download 12,75 Mb.
bet26/224
Sana03.07.2022
Hajmi12,75 Mb.
#736982
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   224
Bog'liq
Kimyo I UMK majmua

2.1 Oddiy moddalar, birikmalar va aralashmalar: Elementlar tahlili
Moddalarni tuzilishiga qarab uchta tipga bo’lishimiz mumkin: oddiy moddalar, birikmalar va aralashmalar. Oddiy moddalar va birikmalar moddaning ikki xil ko’rinishi: doimiy tarkibli materiyahisoblanadi. Aralashmalar modda hisoblanmaydi, ular o’zgaruvchan tarkiblidir.
1.Oddiy moddalar.Alohida fizikaviy va kimyoviy xossaga ega bo’lgan, materiyaning eng sodda tipidir. U bir xil turdagi atomlardan iborat va quyida ko’riladigan fizikaviy va kimyoviy usullar yordamida materiyaning yanada soddaroq tipiga parchalash mumkin emas. Har bir moddaning o’z nomi bor, masalan, kremniy, kislorod yoki mis. Kremniy namunasi faqat kremniy atomlaridan iborat. Kremniy bo’lakchasining makroskopik xossalari: rangi, zichligi va yonuvchanligi mis bo’lakchasidan tubdan farq qiladi, chunki mis atomining submikroskopik xossalari mis atomidan farq qiladi, yani, har bir oddiy modda o’ziga xos, chunki uning atomlarining xossalari ham o’ziga xosdir.
Tabiatda ko’pgina oddiy moddalar birgalikda uchraydi, bundan tashqari alohida yoki boshqa atomlar bilan bog’langan holda bo’ladi, bu fizik bo’g’lanishdir. 2.1 A rasmda gaz holatdagi bir atomli oddiy modda tasvirlangan. Bir qancha oddiy moddalar molekula holatida uchraydi, molekula ikki yoki undan ortiq bo’lgan atomlarning o’zaro bog’lanishidan hosil bo’lgan mustaqil tuzilmadir (2.1 B rasm). Masalan, havodagi kislorod ikki atomli molekula shaklida bo’ladi.



Bu bobni o`qishdan oldin etibor beriladigan tushunchalar.
• Fizikaviy va kimyoviy o’zgarish (1.1 bo’lim)
• Modda holati (1.1 bo’lim)
• Zaryadlangan zarrachalar o’rtasidagi o’zaro tortishish va itarilish (1.1 bo’lim)
• Ilmiy modelning ma’nosi (1.2 bo’lim)
• SI birliklari va qayta hisoblash faktori (1.3 bo’lim)
• Hisoblashlardagi muhim sonlar (1.5 bo’lim)

2.1 rasm. Atom darajasidagi oddiy
moddalar, birikmalar va aralashmalar.
Ushbu rasmlarda gazlar tasvirlangan, ammo
materiyaning uchta tipining suyuq va gaz
holatlari ham mavjud.






Download 12,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   224




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish