O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti «biologiyа» kafedrasi

Gifa 
- zamburug‘ning tallomi, ingichka ip (gifa) lar yig‘indisi. 
Dixotomik - (
yunon.di-ikki,tome-bo‘linish
)-
shoxlanish. Bunda o‘simlik nuqtasining 
bir xil rivojlanishi natijasida ikkita kurtak hosil bo‘ladi. 
Yog’lar 
- glitserin va yog‘ kislotalarining murakkab efiri. Biologik membranalarga 
kiradi, asosan energiya manbai bo‘lib, hujayradagi jarayonlarni boshqarishda ishtirok etadi. 
Izogamiya - (
yunon. izos- teng, gameo- qo‘shilish
) – 
bu jarayon morfologik jihatdan 
farq qilmaydigan harakatchan gametalarning bir- biri bilan qo‘shilishi. 
Izidiylar-
nisbatan kam lishaynik turlarida mavjud bo‘lib, suvo‘ti va zamburug‘ 
gifasidan tashkil topgan po‘st bilan o‘ralgan tallomning uncha katta bo‘lmagan o‘simtasi. 

---

97 
Ikki uyli o’simlik 
- bir o‘simlikda changchi, ikkinchi o‘simlikda urug‘chi gullarning 
uchrashi (kanop, tol, terak). 
Karotinoidlar 
- yashil o‘simliklarda xlorofill bilan birgalikda uchraydigan sariq, to‘q 
sariq, qizil rangdagi pigmentlar guruhi. Yaxshi o‘rganilgan o‘simlik karotinoidlari 2 ta 
gruppaga bo‘linadi: karotinlar - S
40
N
56
, ksantofillar – S
40
N
56
O
2
. Karotinoidlar xloroform, 
benzol, atseton kabi eritmalarda yaxshi eriydi. Yuqori harorat, yorug‘lik va kislotalar 
ta‘sirida engil parchalanadi. Karotinoidlar bir qancha fiziologik vazifalarni bajaradi: 
1)fotosintez uchun zarur bo‘lgan yorug‘lik nurlarini yutadilar; 2)xlorofill molekulasini kuchli 
yorug‘lik ta‘sirida muhofaza qiladilar; 3)fotosintez jarayonida molekulyar kislorodning 
ajralib chiqishida ishtirok etadilar. Karotinoidlar to‘lqin uzunligi qisqa bo‘lgan (480-530 nm) 
ko‘k-binafsha va ko‘k nurlarni kabul qilib, xlorofill «A» ga etkazib beradi va fotosintez 
jarayonida ishtirok etadi. 
Karpospora 
- qizil suvo‘tlarda jinsiy jarayondan so‘ng, urug‘lanishdan keyin hosil 
bo‘ladigan sporalar. Har bir karpospora yangi o‘simlik beradi.