|
Кеrakli jihozlar va materiallar: “Bolajon” dasturi, tarbiyachining yillk ish rejasi, oddiy va rangli qalamlar, o’chirg’ich, daftar, didaktik materiallar, tarqatmalar, adabiyotlar.
Ishni bajarish tartibi: Tabiat burchagida o‘stiriladigan gullar bilan tanishishning taxminiy mashg‘ulot ishlanmasi
O‘rta guruh
Mashg‘ulotning nomi:«Xona o‘simliklari bilan tanishtirish».
Mashg‘ulotning maqsadi:bolalarga o‘simliklarni tasvirlashni o‘rgatishda davom etish va bunda o‘simliklar o‘rtasidagi tafovutlar hamda o‘xshashlik va tashqi ko‘rinishidagi eng xarakterli belgilarini qayd qilib berish. Bolalarning o‘simliklar haqidagi bilimlarini mustahkamlash. Bolalarni yangi o‘simlik – xinagul bilan tanishtirish. O‘simlikning nega shunday nom bilan atalishini tushuntirib berish. Bolalarning xona o‘simliklariga va ularni kuzatib borishlariga bo‘lgan qiziqishlarini qo‘llabquvvatlash.
Mashg‘ulotga tayyorlanish.O‘rganish uchun o‘simliklar tanlash, ba’zilarini stolga va deraza oldiga qo‘yish. Mashg‘ulotning boshida xinagul olib qo‘yilgan bo‘ladi. Mashg‘ulotning borishi. Bolalar o‘z o‘rinlarida o‘tiradilar.
Tarbiyachi ulardan quyidagi savollarga javob berishni so‘raydi: «Mening stolimda turgan narsalar nima? Bu xona o‘simliklarining nomlari qanaqa? Ularning shakli, rangi qanday? Bu o‘simliklarning gullari bormi? Gullari qanday va qancha?». So‘ngra fikusni ko‘rsatadi va uni ko‘zdan kechirib chiqishni iltimos qiladi, uning kattaligi qandayligini bolalardan so‘rab ko‘radi. Bolalar: «Katta, daraxtga o‘xshaydi» deb javob berishadi. Bolalar tarbiyachining savollariga javob berishar ekan, bu o‘simlikning poyasi to‘g‘ri, baland o‘sgan, barglari kalta, shakli tuxumsimon, rangi to‘q yashil, deb aytishadi. Tarbiyachi o‘simlik bargini ushlab ko‘rishni taklif etib: «Bargi to‘g‘risida yana nimalar deyish mumkin?», deb so‘raydi. «To‘g‘ri, bargi silliq, yaltiroq», deya paypaslab ko‘-rishni taklif etadi. Shundan keyin o‘simlikni yana qanday ta’riflash mumkin, deb yakun chiqariladi. Tarbiyachi bir-biridan farq qiladigan boshqa o‘simliklar to‘g‘risida ham so‘zlab berishni, ularning katta-kichikligini, barglarining shakli va rangi hamda boshqa belgilarini birbiriga solishtirib ko‘rishni taklif etadi. Keyin xinagul ko‘zdan kechirib chiqiladi. Tarbiyachi bolalarga murojaat qilib, mana bunday deydi: «Bolalar, mana bu yangi o‘simlikka qarang. Buning nomi xinagul. Ko‘ryapsizmi, uning mayda-mayda qizil gullari bor, shu gullarga qarab, uni xinagul deyishadi». Uni diqqat bilan ko‘rib chiqishni taklif etadi va boshqa o‘simliklar haqida qanday so‘zlab berishgan bo‘lishsa, bu o‘simlik to‘g‘risida ham xuddi shunday so‘zlab berishlarini so‘raydi. (Bolalar xinagulni ko‘zdan kechirib chiqib, uni tasvirlab berishadi. «Xinagul sizga yoqdimi? Uni guruhimizda olib qolamiz. Qayerga qo‘ysak ekan uni? To‘g‘ri, xinagul yorug‘lik ko‘p bo‘lib, oftob tushib turadigan joyda yaxshi o‘sadi. Endi xinagul bilan boshqa bir o‘simlik – «Qirq og‘ayni»ni bir-biriga solishtirib ko‘raylik. Ular bir-biriga o‘xshaydimi? Nimasi bilan farq qiladi? Ularning kattaligi qanaqa? Barglari qanaqa»
Savollarni berar ekan, tarbiyachi bolalarni har bir o‘simlikka umumiy ta’rif berishga undaydi, uni boshqa o‘simliklar bilan solishtirib ko‘rish esa har bir o‘simlik uchun xos bo‘lgan belgilarni aniqlab olishga yordam beradi.
Mashg‘ulot oxirida didaktik o‘yin o‘tkaziladi. Tarbiyachi mana bunday deydi: «Hozir siz bilan o‘yin o‘ynaymiz. Bittangiz boshlovchi bo‘lasiz, u orqasini o‘girib turadi, biz bo‘lsak, qanday bo‘lmasin, biror-bir o‘simlikni yashirib qo‘yamiz. U qanday o‘simlikni yashirib qo‘yganligimizni topishi kerak (o‘yin 3–4 marta takrorlanadi va har safar yangi boshlovchi tayinlanadi). Endi boshqacha o‘yin o‘ynaymiz, boshlovchi qaramay turgan vaqtda biz stoldagi o‘simliklar joyini o‘zgartirib qo‘yamiz, boshlovchi esa nima o‘zgarib qolganini topishi kerak» (o‘yin 3–4 marta takrorlanadi).
Mashg‘ulot oxirida tarbiyachi bolalarning bilimlariga baho beradi, bolalar o‘simliklarni o‘z joyiga olib qo‘yishadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
