|
4- jadval. Asosiy kapitalga xorijiy investitsiyalarning iqtisodiyot tarmoqlari bo‘yicha taqsimlanishi (%).
-
|
07/I
|
08/I
|
Jami
|
100
|
100
|
Ishlab chiqarish sohasi
|
91,5
|
95,7
|
Sanoat
|
30,5
|
38,8
|
Qishloq xo‘jaligi
|
5,0
|
1,8
|
Qurilish
|
0,1
|
0,1
|
Transport va aloqa
|
54,6
|
22,4
|
Savdo va umumiy ovqatlanish
|
0,5
|
0,1
|
Boshqa sohalar
|
0,9
|
32,5
|
Ijtimoiy soha
|
8,5
|
4,3
|
Manba: O‘zbekiston Respublikasi Davlat Statistika qo‘mitasi
|
Xorijiy investitsiyalar tarkibidagi o‘zgarishlar, o‘z navbatida, sanoat tarmoqlariga kiritilgan investitsiyalar tarkibining o‘zgarishiga ham sezilarli ta’sir ko‘rsatdi. YO-qilg‘i sanoatiga yo‘naltirilgan xorijiy investitsilar 76,7 foizgacha, elektroenergetikaga jalb etilgan investitsiyalar 4,8 foizgacha o‘sdi (5- jadval).
5- jadval. Асосий kapitalga xorijiy investitsiyalarning sanoat va qurilish tarmoqlari bo‘yicha tarkibi (% hisobida).
|
07/I
|
08/I
|
Sanoat – жами
|
100
|
100
|
Elektroenergetika
|
0,0
|
4,8
|
YOqilg‘i sanoati
|
4,4
|
76,7
|
Metallurgiya
|
0,1
|
3,5
|
Mashinosozlik
|
20,2
|
1,3
|
Yengil саноат
|
16,5
|
6,8
|
Oziq-ovqat sanoati
|
52,0
|
1,6
|
Kimyo va neftekimyo sanoati
|
3,4
|
0,7
|
Qurilish materiallari
|
1,2
|
3,2
|
Boshqa tarmoqlar
|
2,1
|
1,4
|
Manba: O‘zbekiston Respublikasi Davlat Statistika qo‘mitasi.
|
Metallurgiya sanoatiga kiritilgan xorijiy investitsiyalar ulushi 3,4 punktga, qurilish materiallari sanoatiga jalb qilingan investitsiyalar hissasi 2,0 punktga ortdi. Ularning hajmi birinchi chorak davomida саноат rivojiga qaratilgan xorijiy investitsiyalarning umumiy hajmida 3,5 foizga va 3,2 foizga ko‘paydi.
Xulosa
Sanoat mamlakat iqtisodiyotining yetakchi tarmog’i bo’lib, iqtisodiyotning taraqqiy etishida muhim rolь o’ynaydi. Sanoat butun ijtimoiy ishlab chiqarishni industrlashtirish muammolarini hal etishda yetakchilik qiladigan soha bo’lib hisoblanadi.
Sanoat majmuasida xalq xo’jaligidagi asosiy fondlarning 40 foizi mujassam bo’lib, ular mamlakat milliy boyligining muhim qismini tashkil etadi. Sanoat ishlab chiqarishining asosiy fondlari 1991-2012 yillar davomida 50 martadan ziyodga o’sdi.
Respublikada iqtisodiyotni modernizatsiyalash, ishlab chiqarish samaradorligini yanada oshirish, iqtisodiyot tarmoqlarini texnik va texnologik jihatdan qayta jihozlash hamda iqtisodiyotning yetakchi tarmoqlarini jadal yangilashga qaratilgan chora-tadbirlar sanoat majmuasini yanada jadal rivojlanishi uchun imkoniyatlarni kengaytirdi.
Respublikada izchil ravishda amalga oshirilayotgan sanoat siyosati natijasida ichki sanoat kooperatsiyasi va ishlab chiqarishni mahalliylashtirish, sanoat tarmoqlarida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni jadal rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratilmoqda, bu esa sanoat majmuasini raqobatbardoshligini oshirishga xizmat qilmoqda.
Islohotlar davomida iqtisodiyot sohasidagi ichki siljishlarning asosiy yo’nalishlari — respublikaning energetika va oziq-ovqat mustaqilligini ta’minlovchi tarmoqlar, butun-butun majmualarning jadal rivojlantirilganligi respublikada sanoat majmuasini yetakchi o’rin egallashi uchun sharoit yaratdi.Mamlakatimizda modernizatsiya jarayonlarini izchil amalga oshirish, real sektorning asosiy tarkibiy qismi bo’lgan sanoatni rivojlantirish ushbu tarmoqning ishlab chiqarish va eksport salohiyatini yanada oshirish, tarmoqda faoliyat ko’rsatayotgan korxonalarning va natijada butun sanoat majmuasining raqobatbardoshligini oshirishga zamin yaratmoqda.
Mahalliy ishlab chiqaruvchilarni qo’llab –quvvatlash tizimini yanada takomillashtirish sanoat majmuasining raqobatbardoshligini yanada oshirishga xizmat qilishini e’tiborga olgan xolda mahalliylashtirish dasturi doirasida bajarilayotgan vazifalarni hal etilishiga alohida e’tibor qaratish maqsadga muvofiq bo’ladi.
Mahalliylashtirish jarayoni iqtisodiyotning jadal va barqaror rivojlanishini ta’minlash, uning tashqi omillarga bog’liqligini kamaytirish, ishlab chiqarish jarayonlariga yangi, samarali texnologiyalarni tatbiq qilishni jadallashtirish, mahalliy xomashyo va ishlab chiqarish resurslaridan keng foydalanish, shu asosda zamonaviy raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqarishni ko’paytirish imkonini beradi. Respublikada an’anaviy tarzda o’tkaziladigan Xalqaro sanoat yarmarkasi va Kooperatsiya birjasi nafaqat hamkorlar o’rtasida shartnomalar tuzish, balki mamlakatimizning yuksak industrial salohiyati namoyish etiladigan joyga aylanib bormoqda. SHuni hisobga olgan holda kelgusida bunday yarmarkalar ishiga ko’proq xorijiy hamkorlarni jalb etish borasida chora –tadbirlarni amalga oshirish kerak bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
