O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi falsafa ma’ruzalar matni



Download 1,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/246
Sana27.03.2021
Hajmi1,61 Mb.
#62197
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   246
Bog'liq
16586 Falsafa asoslari.doc

Falsafa fanining muammolari, o’z xususiyatlariga ko’ra, azaliy va yoki o’tkinchi bo’lishi mumkin. Azaliy 
muammolar  insoniyat  paydo  bo’lgan  davrdayoq  vujudga  kelgan  bo’lib,  toki  odamzod  mavjud  ekan, 
yashayveradi.  Chunki  insoniyat  taraqqiyotining  har  bir  bosqichida  ushbu  muammolar  yangidan  kun  tartibiga 
qo’yilaveradi. Ularni o’rganish jarayonida ilm-fan taraqqiy etib boradi.  
Olam va odam munosabatlari, dunyoning mavjudligi, borliqning voqeligi, undagi o’zaro aloqadorlik va taraqqiy 
etish, insoniyat hayotidagi adolat va haqiqat, yaxshilik va yomonlik, urush va tinchlik, umrning mazmuni, tabiat 
va  


jamiyat  taraqqiyotining  asosiy  tamoyillari  bilan  bog’liq  ko’pdan-ko’p  masalalar  falsafa  va  falsafiy  bilim 
sohalarining azaliy muammolari sirasiga kiradi.  
Falsafada  olamning  asosida  nima  yotadi,  uni  voqe  etib  turgan  narsaning  mohiyati  nimadan  iborat,  degan 
masalalar nihoyatda uzoq tarixga ega. Qadimgi Yunoniston va Rimda bu masala «Substantsiya» tushunchasi va 
uning mazmunini qanday tushunilishiga qarab o’ziga xos ifodalangan. Substantsiya deganda olam va dunyodagi 
narsalarning  mohiyati to’g’risidagi fikr tushunilgan. Yunoniston  faylasufi va  matematigi Pifagor hamma  narsa 
sonlardan  tashkil  topgan  degan  bo’lsa,  Aflotun  substantsiya  —  g’oyalardir  degan,  Demokrit  esa,  olamning 
asosida  `tomlar  (atom  tushunchasi  o’sha  davrda  bo’linmas  zarracha  ma’nosida  ishlatilgan(  yotadi  deb 
tushuntirgan.  
Bu  masalalarni  qay  parzda  hal  qilinishiga  qarab  farqlanadigan  falsafiy  oqim  va  yo’nalishlar  ham  qo’q  emas. 
Iasalan,  olamning  asosida  nima  yotadi,  uning  mohiyati  nimadan  iborat  degan  masalada  monirm,  dualizm, 
plyuralizm, materializm va idealizm kabh qator falsafiy qarashlar shakllangan.  
Monizm (yunoncha — monns, ya’ni yakka ma’nosini anglatadi! — olamning asosi yakayu-yagona sababga, 
bitta asosga ega deb ta’lim beradigan falsafiy ta’limotdir.  

Download 1,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   246




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish