O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro oziq – ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti s. Astanov

 
5.2 – rasm. Frenel zonalari 
 
Har 
bir 
zonadan 
kelayotgan 
to’lqinlar 
amplitudasining 
vektor 
yig’indisi 
yangi 
to’lqin 
fronti 
amplitudasi va unga bog’liq bo’lgan 
yorug’lik 
intensivlik 
qiymatini 
aniqlaydi (5.3-rasm). 
....
5
4
3
2
1
0







A
A
A
A
A
A
A
+ A
m
(5.2) 
2
2
2
2
2
2
0
0
4
3
2
0
2
1
0
0
A
A
A
A
A
A
A
A
A
























 

 


 

 

(5.3) 
Frenel zonalarning radiusi quyidagicha aniqlanadi: 
b
a
b
a
k
R



(5.1) 
5.2. Frenel difraksiyasi 
5.3-rasm. Frenel zonalari 
amplitudalari vektor yig’indisi

---

48 
 
 
 
 
Frenel difraksiyasi - 
bu tarqaluvchi yorug’liklar difraksiyasi 
hodisasidir. Frenel difraksiyasini aylana shaklidagi tirqishdan bo’ladigan 
difraksiya misolida ko’rib chiqamiz (5.5-rasm). Agar AB aylana shaklidagi 
tirqish to’lqin uzunligi darajasidan katta bo’lsa, bu vaqtda tirqishning tasviri 
ekranda hosil bo’ladi.
5.5 – rasm. Frenel difraksiyasi 
Agar tirqishni kichraytirsak, tirqish tasviri o’rniga o’zaro bir-birini 
almashtiruvchi qora va oq halqalar hosil bo’ladi. Agar aylana shaklidagi 
tirqishda toq Frenel zonalari sig’adigan bo’lsa, birinchi halqa oq bo’ladi, agar 
tirqishga juft Frenel zonalari sig’adigan bo’lsa, birinchi halqa qora bo’ladi 
(5.6-rasm).