O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti «axborot texnologiyalari» kafedrasi

Muntazam hisobotlar
ularni tuzish vaktini belgilab beradigan urnatilgan 
grafikka muvofik tuziladi, masalan, kompaniyaning oylik sotishlari tahlili. 
Maxsus 
hisobotlar
Boshqaruvchilarning 
surovlari 
buyicha 
yoki 
kompaniyada rejalashtirilmagan biror-bir vokea sodir bo’lganida tuziladi. 
X,isobotlarning ham u, ham bu turlari jamlovchi, kiyosiy va favkulodda 
hisobotlarning shakliga ega bulishi mumkin. 
Jamlovchi hisobotlarda
ma’lumotlar alohida guruxlarga birlashtirilgan, 
saralangan va ayrim ustunlar buyicha oralik hamda yakuniy natijalar shaklida 
takdim etilgan buladi. 

---

Kiyosiy hisobotlar
turli manbalardan olingan yoki turli belgilari buyicha 
tasniflangan va kiyoslash maqsadlari uchun foydalaniladigan ma’lumotlardan 
iborat buladi. 
Biznesda ishlatiladigan quyidagi axborot tizimlar turlari mavjud: elektron 
tijorat tizimlari, tranzaksiyalarni qayta ishlash (processing), Boshqaruv axborot 
tizimlari, karorlarni kabul qilishni kullab-kuvvatlash tizimlari. Undan tashkari 
ba’zi tashkilotlar maxsus -maqsadli tizimlarni ishlatadilar: sun’iy intellekt, ekspert 
tizimlar, virtual vokelik va boshkalar. 
Elektron tijorat
- axborot texnologiyalari yordamida amalga oshiriladigan 
tovarlarni sotish, ishlarni bajarish va xizmat ko’rsatish buyicha tadbirkorlik 
faoliyati. Elektron tijoratni turt yunalishga ajratish kabul kilingan: biznes biznesga 
(busines-to-business, B2B); biznes iste’molchiga (business-to--consumer, V2S); 
biznes 
ma’muriyatga 
(business-to- 
administration, 
V2A); 
iste’molchi 
ma’muriyatga (consumer-to-administration, S2A). Shuningdek, keyingi vaktda 
iste’molchi iste’molchiga (consumer-to- consumer, S2S) va iste’molchi biznesga 
(consumer-to-business, S2V) modellari rivoj topmokda.