O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti «axborot texnologiyalari» kafedrasi

3-mavzu: Axborot tizimlarining turlari
Ma’ruza rejasi: 
1)
Axborot tizimining konseptual va funksional modeli 
2)
Axborot tizimlarini miq’yosi, qo‘llanilish sohasi, tashkil etish usuli bo‘yicha sinflari.
 
3)
Axborot tizimlarini texnik tuzilishi bo‘yicha sinflanishi. 
4)
Axborot tizimlarini axborot tavsifi bo‘yicha sinflanishi. 
5)
Axborot tizimlarining masalaning tuzilishi bo‘yicha sinflari. 
6)
Axborot tizimlarini avtomatlashtirish darajasi bo‘yicha sinflanishi 
7)
Axborot tizimlarini boshqaruv jarayoni ko‘rinishi bo‘yicha sinflanishi 
8)
Axborot tizimlarini qo‘llanish sohasi bo‘yicha sinflanishi 
9)
Axborot tizimlarini boshqaruv tizimining darajasi bo‘yicha sinflanishi 
10)
Axborot tizimlarini integratsvyalashuv darajasi bo‘yicha sinflanishi 
11)
Avtomatlashtirilgan ofis tizimi. 
12)
Avtomatlashtirilgan ish joyi. 
1. Axborot tizimining konseptual va funksional modeli 
Tashkilotni boshqarishning avtomatlashtirilgan axborot tizimi – 
tashkilotning maqsadidan kelib chiqadigan talablarga muvofiq axborotlarni 
yig‘ish, qayta ishlash, taqsimlash, taqdim etish uchun mo‘ljallangan standart 
protseduralar xodimlar, dasturiy vosi-talar, asbob – uskuna, ma’lumotlarning 
o‘zaro bog‘langan majmuidir. 
Mazkur 
tizim 
birgalikda 
harakat 
qiluvchi 
kompyuterlar 
va 
telekommunikatsiyalar, kompyuter axborot mahsulotlarini ishlab chiqish va 
qarorlar qabul qilishni qo‘llab – quvvatlash uchun mo‘ljallangan. 
Shuni qayd etish lozimki, axborot almashuv jarayoni insonning eshitish, 
ko‘rish, anglash a’zolari orqali qabul qiladigan nutq, ma’lumot yoki tasvirlar bilan 
boshlanadi va tugaydi. Keladigan – chiqadigan bu elementlar o‘rtasida 
kompyuterlashgan axborot tizimida turli darajadagi elektron mahsulotlar bo‘ladi. 
Bular – operatsion tizimlar, ma’lumotlar bazalarini bio‘qarish tizimi, amaliy 
dasturiy ta’minot va axborotning o‘zidir. Ushbu axborot va dasturiy vositalar 
hamda komponentlardan ko‘-pincha aynan bir paytda va o‘sha vaqtda foydalanib 
bo‘lmaydi. Shuning uchun ham bunday axborot tizimlarining o‘ziga xos tomoni 
shundaki, ma’lumotlarni qayta ishlash jarayoni vaqtida ular aralashib ketadi.