O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon mashinasozlik instituti

104-rasm. 
Plashkaning tuzilishi: 
105-rasm.
Plashkaning yelementlari: 
Plashkalar kesish jarayonini tahminlovchi elementlariga quyidagilar kiradi(rasm-
105): oldingi burchagi 

, perosining eni V; tig’lari orasidagi masofa N; zabor 
qismini uzunligi l
1
zabor konus burchagi 

, plashka eni N; perolar soni z, kertilish 
masofasi K, orqangi burchagi 

. 
Plashkalar bilan rezba xosil qilishdagi o’lchamlari bilan bog’liq bo’lgan 
elementlariga quyidagilar kiradi: Rezbaning diametri - tashqi, ichki, o’rta, profilli 
burchagi va rezba qadami. Plashkani dastgoxda yoki vorotkda maxkamlanishini 

---

tahminlovchi elementlariga: plashkaning tashqi diametri D; peremichka l va l
1
,
siquvchi vint pazi maxkamlovchi vint uyasi; sozlovchi vint uchun uyalari kiradi.
Yumaloq plashkani xisoblashda asosiy (isxodnqm) elementlariga uning oldingi 
burchagi 

xisoblanadi. Plashkani bu burchagi o’qiga nibatan perpendikulyar 
bo’yicha o’lchanadi. Plashkaning oldingi burchagi 
NN
1
kesimda meyordagi xosil 
qilingan konusda quyidagi formula bilan aniqlanadi.



cos


tg
tg
N
Oldingi burchagi 

ni zagotovkaning materialiga bog’lagan xolda quyidaig 
qiymatlarni tavsiya etish mumkin: qattiq materiallar uchun 

= 10 -12
0
, o’rtacha 
qattiqlikdagi materiallar uchun 

= 15 -20
0
, yumshoq materiallar uchun 

= 20 -25
0
, 
standart plashkalarda oldingi burchak

ni o’rtacha qiymati 

= 15 -20
0
.