O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

Xalos 
qilgin, deb Xo'rmuzdga iltijo qiladi.
Yettinchi bo‘lim - soxta qonunlarga, shaytonu arvohlarga sajda 

ulami xudoyim deb gunoh qilgan. Xudoning qonunini va’z qil- 
ganlarga 
ishonmasdan, “Men xudoman, men ruhoniyman” deganlaming 
8o‘zlariga ishondilar. Iblis va arvohlarga jonivorlami qurbonlik qildilar, 
Ularga 
ta’zim etdilar. Soxta yozuvlarga amal qilib, sig‘indilar. 0 ‘sha yo- 
vuz iblis va arvohlardan baxt so‘radilar. Ana shu qilgan gunohlari uchun 
tavba 
qiladilar.
Sakkizinchi bo‘lim - inson haqiqiy Xudoni, pok muqaddas yozuvni, 
ikki 
ildizni (ezgulik va yovuzlikni), uch zamonni inson bilmasdan oldin, 
shuuri to‘rtta nurli tamg‘ani qalbiga muhrlamagan edi. Bular: 
sevgi
- Az- 
rua Xudoning tamg‘asi; 
imon, ishonch
- Kun, Oy xudolarining tamg‘asi;
69

---

qo'rquv -
beshta xudoning tamg‘asi; 
donishmandlik -
burxanlaming 
tamg‘asi. Ana shu tamg‘alami inson bilgandan keyin, yorug‘ ildizni, 
Xudoning yerini, qop-qorong‘u ildizni, do‘zax yerini bilib oldi, yeru os- 
monni kim yaratganini bildi.
To‘qqizinchi bo‘lim -moniylar o‘nta nazmi ado qilar edilar. Bu 
o‘nta nazrdan uchtasi - og‘izniki, uchtasi - yurakniki, uchtasi - qo‘lniki, 
bittasi - hamma jonzotniki. Ulami tana sevgisi yo‘ldan ozdirgan bo‘lib, 
chorvaga, mol-mulkka ruju qo‘yib, o‘zlarining g‘am-tashvishlariga 
o‘ralashib, o‘nta nazmi ado eta olmagan edilar.
0 ‘ninchi bo‘lim - har kun Azrua xudoga, Kun va Oy xudolariga, 
burxonlarga aql bilan aytiladigan madhiya bor edi. Ammo insonlar bu 
xudolar oldidagi qo‘rquvni unutib, hissiyotlarini, hamdu sanolarini xu- 
dolarga bag'ishlamadilar.
0 ‘n birinchi bo‘lim - beshta xudoga va pok, muqaddas yozuvlar- 
ga nazr berish qonuni bor edi. Ammo insonlar bu ruhiy mavjudotlarga 
emas, balki yomon xulqli insonga, yirtqich jonzotlarga, moddiy narsalar- 
ga nazr berdilar, nazrlami isrof qildilar. Osmon nurlarini - Quyosh va Oy 
nurlarini insonlarga emas, zaminga uloqtirib gunoh qildilar.
0 ‘n ikkinchi bo‘lim - moniylik qonun-qoidalari bo‘yicha bir yilda 
ellik kun ro‘za tutish lozim. Bu Xudo yo‘lida tutiladigan ro‘za bo‘lib, 
muqaddas va Xudo yo‘lida xizmat qilishning bir ko‘rinishi edi. Ammo 
insonlar, aw al uy-ro‘zg‘orimizni ta’minlaylik, deb chorva, mol-mulk 
yig‘aylik, deb ro‘zani unutib qo‘ydilar va gunoh qildilar, o‘zlariga maf- 
tun bo‘ldilar, oqibatda ro‘zani buzdilar yoki qonunda ko‘rsatilganiday 
ro‘za tuta olmasdan katta gunoh qildilar.
0 ‘n uchinchi bo‘lim - insonning gunohlariyu ayblari uchun Kun 
tangrisi har kun xudolardan, muqaddas yozuvlardan, pok ruhoniylardan 
afv so‘rar edi. Ammo erinchoq inson mehnatga, tashvishga o‘ralashib, 
gunohdan forig1 bo‘lishga intilmadi.
0 ‘n to‘rtinchi bo‘lim - yiliga yetti marta qurbonlik marosimi 
o‘tkazilsin, bir oy davomida nazrlar qilinsin, degan qonun bor edi. Bun- 
dan tashqari, qurbonlik marosimi paytida ibodatxonada o‘tirib, ro‘za tu­
tib, Xudoning elchilariga ishonib, ulardan gunohlari uchun so‘rashlari 
kerak edi. Ammo insonlar bulami ado etmaganlari uchun gunohga bot- 
dilar.
0 ‘n beshinchi bo‘lim - inson hamma gunohlari uchun tavba qila­
di. Ulaming gunohlari awalgi boblarda aytilgan gunohlarini - iblisning
70

---

8o‘ziga kirib, beshta xudo nurini sarson qilganlari, ulaming nuriga itoat 
etmaganlari, besh turli tanani, besh turli maysani, daraxtni tashvishga 
qo‘yganlari, moniylik qonunlariga itoat etmay, nazrlami ado etmaganlari 
yoki juda ham kamaytirib tashlaganlarini, qonun voizi bo‘lgan ruhoniy- 
larga, muqaddas yozuvlarga ishonmasdan, ko‘p gunoh qilganlarini yana