O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

xol ta’rif qilindi to ahli tabiatlar andiri andak talazzuzi kasb qilsun deb.
Valekin bu fanning sohibrozi va bu qissaning suxanpardozi va bu mu­
nozaraning murshidi alduoyi almuslimin Ahmadiy ahsan Alloh xotima”.
Bu nasriy parchadan keyin she’riy yo ‘l bilan muqaddima boshla­
nadi. “Sozlar munozarasi” asari masnaviyda ramali musaddasi maxzuf
(foilotun foilotun foilun) vaznida yozilgan.
Asarning muqaddimasida qo‘yilgan maqsad. Ahmadiy muqad­
dimada o ‘zining ichki kcchinmalarini, ruhiy dardu azoblarini, xursand-
chilik o ‘miga zamonning g ‘am-tashvishiarini tasviriaydi. Shoir xoru
zorlikda yashayotgani, uning nolalariga faqat xayollarigina hamdard
414

---

bo‘layotganini ichki bir ruhiy azob bilan qalamga oladi:
Nuql* g ‘amu boda yurak qonidin, 
(*nuql — m ay ich gandayeyiladi-
gan shirinlik, m eva va yem a k .)
Ul xijil nolishim afg‘onidin.
Hardam oqib ko‘z yoshidin seli xun,
Jonda alam, boshta havoyi junun.
Shoir dardu g ‘amlami bir oz bo‘lsa-da unutish uchun tashqariga
chiqadi. Shu o ‘rinda shoir tunni o ‘zining ichki kechinmalariga monand
tarzda tasvirlaydi:
Yulduzu oy ko‘kda padidor* y o ‘q, 
(*padidor - p a yd o b o ‘lgan,
K o'ringan)
Tundin uza partavi anvor* y o ‘q. (
*partavi a n v o r
-
nur s h u ’lasi, 
y o -
ru g ‘ligi.)
Baytda tasvirlanganiday, shoir g ‘amgin, ko‘ngli vayron holatda
ekan, uning bu holatidan o ‘zining aqlu idroki va xushi hayron. Mana shu
o ‘rinda shoiming asar muqaddimasidan maqsadi oydinlashadi: и ko‘ngli