O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi a. U. Samadov, D. B. Xoliqulov, M. S. Saidova

5-BOB. Temir qotishmalarini ishlab chiqarish va xom ashyoga 
qo‘yiladigan talablar. Turli eritish agregatlarida metall parchalari 
va chiqindilarini qayta ishlash. 
111 
5.1. Metall parchalari va chiqihdilaridan temir qotishmalarini olish......
 
111 
5.2. Temir chiqindlariga qo‘yiladigan talablar, cho‘yan temir-tersak va 
chiqindilarini hosil bo‘lishi, ishlatilishi va qayta ishlovchi agregatlarni 
tasniflanishi.........................................................................................
 
118 
5.3. Ikkilamchi cho‘yan temir-tersak va chiqindilarini vagrankada qayta 
ishlash…………………………………………………………………… 
121 
5.4. Elektr yordamida cho‘yan va po’lat temir-tersak va chiqindilarini 
eritish……………………………………………………………………. 
128 
5.5. Po‘lat chiqindilarini qayta ishlash va ikkilamchi po‘lat olish……. 
133 
5.6. Temir skrapidan qalay metallini va changdan ruxni ajratib olish. 
137 
6-BOB. Rangli metall parchalari va chiqindilarini qayta ishlash 
144 
6.1. Alyuminiy va mis parchalari va chiqindilarining tasnifi va sinfi.. 
144 
6.1.2. Alyuminiy tarkibli temir-tersak va chiqindilarni qayta ishlashga 
tayyorlash va alyuminiy chiqindilarni eritish uchun ishlatiladigan 
pechlar…………………………………………………………………… 
150 

---

6 
6.1.3. Alyuminiy tarkibli temir-tersak va chiqindilarni yallig‘qaytaruvchi 
va elektropechlarda pechlarda qayta ishlash..............................................
 
154 
6.2. Mis parchalari va chiqindilarni qayta ishlash asosiy bosqichlari..
 
160 
6.2.1. Mis parchalari va chiqindilarni minorali pechlarda eritish……. 
165 
6.2.2. Qayta ishlash natijasida hosil bo‘lgan xomaki misni konvertirlash 
va
rafinirlash (tozalash)………………………………………………… 
168 
6.2.3. Mis tarkibli temir-tersak va chiqindilarni sulfat kislotada va
ammiakli eritmalarda eritish……………………………………………. 
174 
6.2.4. Mis tarkibli temir-tersak va chiqindilarni elektrokimyoviy eritish. 
178 
6.3. Qurg‘oshin tarkibli temir-tersak va chiqindilarni yallig‘-qaytaruv-chi 
va elektropechlarda qayta ishlash.......................................................
 
183 
6.4. Tarkibida nikel va kobalt bo‘lgan temir-tersak va chiqindilarni qayta 
ishlash........................................................................................ 
186 
6.5. Tarkibida oltin, kumush va platina bo‘lgan chiqindi xom ashyolarning 
tasnifi va sinfi…………………… ……………………… 
191 
6.5.1. Tarkibida nodir metallar bo‘lgan chiqindi xom ashyolarni qayta 
ishlash…………………………………………………………………… 
194 
6.5.2. Xom ashyolar tarkibidagi qimmatbaho metall miqdorini aniq-
lash..................................................................................................... 
201