Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vaziri mirzo ulugʻbek nomidagi oʻzbekiston milliy universiteti

211 Harakat 

 
borliqning atributlari ichida uning asosiy mavjudlik 
usulini ifoda etuvchi xususiyatidir. Harakat — narsa va 
hodisalarning har qanday oʻzgarishlarini ifodalovchi 
tushunchadir. Chunki borliq 
harakatsiz 
oʻzining 
strukturaviy yaxlitligini saqlay olmaydi. 
212 Xavfsizlik 

 
biror davlatga yoki kimsaga xavf tugʻdirmaslik, 
osoyishtalik holati 
Y 
213 Yaxshilik va 
yomonlik 

 
asosiy ma‘naviy axloqiy juft tushunchalardan. U 
yaqin yaqingacha e. va yo. ning sinonimi tarzida 
qoʻllanib kelinar edi, aslida ular asos e‘tibori b-n bir-
biridan farq qiladi. e. va yo. oʻzini Cheksiz likda, ya. va 
yo. oʻzini chegaralanganlikda ifoda etadi. E. ijtimoiylik 
xususiyatiga ega, ya. Esa asosan Shaxsning odobiga, 
xulqiga bogʻliq boʻlgan ijobiy hodisa; unda mardlik, 
ochiqkoʻngillilik, halollik singari axloqiy meyorlar 
tajassum topadi. Biroq unga asos boʻlgan amaliy hatti-
harakatlar qahramonlik, jasorat, vatanparvarlik kabi
axloqiy tamoyillar darajasiga koʻtarila olmaydi. 
Z 
214 Zaruriyat 

 
narsa va hodisalarning vujudga kelishi, shakllanishi va 
rivojlanishini 
ta‘minlaydigan 
shart-sharoitlar, 
munosabatlar majmuasidir.
215 Ziddiyat 

 
qarama-qarshiliklar oʻrtasidagi munosabatlar
 
216 Zino 

 
buzuqlik, fahsh. Shar‘iy nikohda boʻlmagan erkak va 
ayolning jinsiy aloqada boʻlishi, islomda katta gunoh 
sanaladi. Zinokor odam jamiyat axloqini buzadigan 
odam qaralgan va tegishli jazo belgilangan. SHariatda 
zino haqida hukm chiqarish uchun shu ish b-n 
shugʻullangan har ikki tomonning iqoro boʻlishi talab 
qilingan. Tuhmat va yolgʻon guvohlikka qarab hukm 
chiqarilmagan .