Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vaziri mirzo ulugʻbek nomidagi oʻzbekiston milliy universiteti

184 Ta’moyil 

 
yoʻnalish, tendentsiya, moyillik. 
185 Taraqqiyot- 
ning oʻzbek 
modeli 

 
jamiyatning tadrijiy rivojlanish kontseptsiyasi sifatida. 
Ijtimoiy rivojlanishning oʻzbek modeli insoniyatning 
rivojlanish 
borasidagi 
ilgʻor 
tajribasiga, 
milliy 
davlatchilik tajribalarimizga va xalqimiz mentalitetiga 
tayanadi. 
186 Tarbiya 

 
avlodlararo ijtimoiy-tarixiy hayotiy tajribani uzatishga 
xizmat qiladigan ijtimoiy funksiya; 2) ijtimoiy institutlar 
(oila, tarbiya va ta‘lim muassasalari, madaniyat 
muassasalari, ijtimoiy, siyosiy va boshqa tashkilotlar, 
siyosiy partiyalar, diniy muassasalar, davlat tuzilmalari, 
ommaviy axborot vositalari va boshqalar) ta‘siri ostida 
inson subektiv — shaxsiy va ma‘naviy dunyosini 
shakllantirish, 
qaror 
toptirish, 
boyitish 
va 
takomillashtirishning aniq maqsadli yoʻnaltirilgan, 
tizimlashtirilgan va ongli jarayoni. 
187 Tariqat 

 
Soʻfiylik yoʻli, tarmogʻi, bosqichlari. 
188 Tasavvuf 

 
islomdagi diniy falsafiy oqim. Tasavvuf -oqim va diniy 
ma‘naviy hodisa sifatida islom dini doirasida (koʻpgina 
ichki sabablar va ba‘zi tashqi unsurlar — buddaviylik va 
hindiylikning ilk diniy tasavvurlari, sharqiy xristian 
tarkidunyochiligi, neoplotonizm kabilarning ta‘siri 
ostida) paydo boʻldi.
 
189 Tasavvuf 
uchun 
vahdoniyat 

 
Ollohning birligi, Olloh va olamning porlab turishi, fano 
boʻlish, orif shaxsining tangri taolo bilan ruhan birlashib 
ketishi kabi mushohadalar muhim ahamiyat kasb etadi. 
Bu oqim namoyandalari va tarafdorlarini soʻfiylar, deb 
ataganlar va «soʻfizm» ata‘masi shundan paydo boʻlgan. 
Ilk soʻfiylar aholining kambagʻal toifasi orasida 
shakllangan. Ularning qarashlari istilochilar zulmi, 
adolatsizlik, ijtimoiy tengsizlikka qarshi norozilik 
belgisi sifatida ham yuzaga kelgan.