3
KIRISH
Mamlakatimizning ijtimoiy – siyosiy, madaniy va iqtisodiy hayotida
amalga oshirilayotgan tub oʻzgarishlar respublikamiz olimlari, faylasuflari va
oʻqituvchi-ziyolilari oldiga Vatanimiz bunyodkorligi va taraqqiyoti yoʻlida
hal qiluvchi hissa qoʻshishi lozim boʻlgan yosh kadrlarni tarbiyalash,
dunyoqarashini zamonaviy ilm-fan bilan qurollantirish, yurt istiqboli uchun
oʻz sohasining malakali mutaxassisi boʻlib yetishishini ta‘minlab
berishdek
mas‘uliyatli vazifalarni qoʻymoqda. Insoniyat tarixining koʻhna qadriyati,
ilm-fan tizimining uslubiy asosi, inson ruhiy-ma‘naviy, intellektual
borligʻining noyob sarchashmasi boʻlgan falsafa fani ushbu murakkab tarixiy
jarayonda yosh avlodning hayotiy maqsad va kasbiy koʻnikmalarini
shakllantirishda dasturul-amal boʻlib xizmat qiladi.
Oʻzining uch ming yillik tarixi bilan falsafa fani olam va odam, jamiyat
va inson, borliq va bilish muammo hamda munosabatlari qonuniyatlarini
talabalarimiz bilim, koʻnikmalari orqali real hayotga yoʻnaltiradi. Katta hayot
yoʻlidagi murakkab vaziyatlarda falsafa fani bilim va koʻnikmalari
masalaning yechimini izlash, hodisalardan mazmun va ma‘no
qidirish,
kelajak uchun kuch va ichki quvvat topishga yoʻl koʻrsatadi.
Qolaversa,falsafa demokratik jamiyatning ma‘naviy hayotini, mamlakatning
siyosiy, iqtisodiy, axloqiy, huquqiy va boshqa sohalari taraqqiyotini
belgilovchi muhim omil sifatida taraqqiyotning metodologik strategiyasi
vazifasini bajaradi.
Sohaning rivoji uchun falsafiy dunyoqarash
asoslarini puxta egallash,
olam va inson mohiyatini falsafiy bilish, borliq va bilishning eng umumiy
tamoyillarini oʻzlashtirish talab etiladi. Falsafiy tafakkur va dunyoqarash
buyuk ilmiy kashfiyotlar uchun keng yoʻl ochar ekan, ilm-fan, san‘at, siyosat
tarixida oʻchmas iz qoldirgan buyuk olim va daholarning barchasi falsafiy
fikrlash malakasi va madaniyatiga ega boʻlganliklari uchun katta yutuqlarga
erishganlar. Ularning barchasi oʻzlarining ilmiy, axloqiy, siyosiy, huquqiy,
badiiy-estetik gʻoyalari bilan falsafiy tafakkur rivojiga ulkan hissa
qoʻshganlar. Ilm-fan, tafakkur tarixi va falsafa hamisha bir-birini qoʻllab-
quvvatlagan. Fan –
hozirgi zamonda alohida kasb, ishlab chiqarish, soha
mutaxasisligini oʻzida namoyon qilsa, falsafa fani bir vaqtning oʻzida
dunyoqarash, metodologiya va mafkuraviy immunitet sifatida soha egasining
shuuriy olamining oʻzagini tashkil etishi zarur.
Faylasuf olimlar muallifligi jamoasi tomonidan tayyorlangan ushbu
oʻquv qoʻllanmani respublikamiz oliy oʻquv yurtlariga falsafa fanidan oʻquv
qoʻllanma sifatida taqdim etar ekanmiz kelajakda yurtimizning ijtimoiy-
iqtisodiy, madaniy-ma‘rifiy, ishlab chiqarish va boshqa jabhalariga soha
egalari sifatida boradigan yoshlarimizni kelajak
uchun asqotadigan falsafiy
bilim koʻnikmalari bilan tarbiyalash, ularda kreativ fikrlash, keng
4
dunyoqarash va ongu tafakkurning potensial imkoniyatlarini kashf etish
xususiyatlarini ishakllantirish asosiy maqsadimizdir. Zero, yurt istiqbolini
belgilashga mas‘ul boʻlgan ziyolilar, turli
kasb egalarining jamiyatga
mas‘uliyati,
hayotiy
prinsiplari
falsafiy
qadriyatlar-insonparvarlik,
yaratuvchanlik, adolat, haqiqat ustunlariga bogʻliq boʻlsagina, yangi tipdagi
shaxsni shakllantirish va kamol toptirish masalasi hal etilishi mumkin.
Kasbga sadoqat vatanparvarlik, gumanizm, yaratuvchanlik va demokratik
tamoyillar bilan ongu shuurdagi tafakkur tarzida uygʻunlashsagina oʻzining
kutilgan natijasini bera oladi.
Ushbu qoʻllanmani tayyorlashda ilmiy guruh masalaga ijodiy
yondoshishga, falsafiy fan tarmogʻi va
har bir mavzuga mutaxassis
tajribasidan kelib chiqqan holda jiddiy yondoshishga harakat qildi. Jumladan,
qoʻllanmaning ―Kirish‖ qismi va Sharq falsafasiga tegishli 2-mavzu f.f.d.,
prof. Sh.O.Madaeva tomonidan yaratildi, Gʻarb falsafasiga tegishli 3-mavzu
f.f.d., prof. Sh.O.Madaeva va yosh tadqiqotchi olim X.I.Toshov tomonidan
hammualliflikda yozilgan. 1- va 4-, 8- mavzular f.f.d., prof. N.A
She‘rmuhamedova
tomonidan
tayyorlangan.
6-mavzu
f.f.d.,
prof.Sh.O.Madaeva va f.f.n., dots Qodirqul Roʻzmatzoda hammuallifligida
yaratilgan. Bilish nazariyasiga tegishli 5-mavzu f.f.n., dots. X.P.Toʻxtaev
tomonidan yozilgan. 7-mavzu f.f.n., dots D.A.Poʻlatova muallifligida
yozilgan. Global muammolarning falsafiy masalalari f.f.n., dotsentlar
M.I.Yoqubova va D.M.Bozorov ilmiy hamkorligida tayyorlangan.
Mantiq
sohasiga tegishli paragraflar mantiqshunos olimlar f.f.n, dotsentlar
M.Sh.Sharipov, D.E.Fayzixoʻjaevalar tomonidan yozilgan. Falsafaning etika
gategishli qismi f.f.n., dots. L.A.Muhamadjonovna muallifligida yaratildi.
Estetika qismi esa f.f.d., prof. M.A.Nurmatova, f.f.n., dots. B.E.Xusanov
hammuallifligida taqdim etildi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
