O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim va zirligi

6.4-rasm. Baretterni volt-amper xarakteristikasi.
Aktiv nochiziqli qarshilikli bo’lgan yarimo’tkazgichli termorezistorlar asosan kuchlanish stabilizatorlari tuzishda ishlatiladi.

Stabillovolt – biqsima razryadli lampa xisoblanib katta o’lchamli sovuq elektroddan iborat. YArim o’tkazgichli diod – stabilizatorlar germaniyli yoki kremniyli diod demakdir. Stabilovolt va diod – stabilizatorlarni ulanishlari, 6.5- rasm a) volt-amper xarakteristikalari b) da keltirilgan.

I_t R_d I

I=f(U)

1. 
   b) U
   

6.5-rasm. Stabilovolt va diod-stabilizatorni sxemasi a) va volt - amper xarakteristikasi b).
Chiqish kuchlanishini stabilizatsiyasi kirish kuchlanishi U_k va yuklama qarshiligi R_n o’zgarganda sodir bo’ladi. CHiqish kuchlanishini xar qanday ortishi I_t tokini ko’payishiga olib keladi, lekin kirish kuchlanishini ortishi R_d qo’shimcha qarshilikda so’nadi, ya’ni U_k=R_d+I_t stabillash darajasi 0,1%dan ortmaydi. Parametrik o’zgarmas tok stabilizatorida stabillovchi zveno bo’lib nochiziqli element – stabilitron xisoblanadi. Oddiy parametrik kuchlanish stabilizatori kremniyli stabilitron asosida tuziladi (6.6-rasm.a), uni volt-amper tasifi(6.6-rasm.b) da ko’rsatilgan.

^Ikir ^Rb ^Ichik ^Ust

A

U_b

^Unom

^Ist min^Inom^Ist max

I

1. b)

6.6-rasm. Stabilizator sxemasi a) va uni volt-amper xarakteristikasi b).

4.