O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus

Texnologik bug‘ kondensata





17.6-rasm. AS-72M qurilmasinnnng texnologik sxemasi
(F-11X8m; H-63,5m)
1-ammiak gazini isitgich; 2-nitrat kislotasini isitgich; 3-NIF jixozlari; 4,5 - qo‘shimcha neytrallagichlar; 6-kombinatsiyalangan bug‘latish jixozi; 7-bug‘-xavo aralashmani yuvgich; 8,18-skrubberlar; 9-gidrotutqich-neytrallagich; 10-suyuqlanma filtri; 11-suyuqlanma baki; 12- botirma nasos; 13-markazdan qochma nasos; 14-ammoniy nitrat eritmasi uchun bak; 15-yuqoridagi bak. 16-akustik granulyator. 17-donalashtiruvchi minora. 19.22 ventilyatorlar. 20-lentali transporter. 21-donalarni qaynovli qatlamli sovitgich . 23.24-xavo isitgich, 25-xavo puflagich.

Gaz xolatidagi ammiak isitgich 1 dan o‘tib, 120-160°С gacha qiziydi. Nitrat kislota (58-60% lir esa isitgich 2 dan o‘tib, xarorati 80-90°S gacha ko‘tariladi. Ular ikkita parallel ishlaydigan NIF jixoziga tushadi. Azotni bug‘-tomchi bilan (NH₃, HNO₃, NH₄NO₃, NO₂ xolida) yo‘qotilishini kamaytirish uchun nitrat kislota me’yoridan ortiqroq bo‘ladi. CHunki ammoniy nitrat eritmasi yuzasida HNO₃ bug‘ bosimi ammiaknikiga nisbatan kamroq bo‘ladi. Jixozdan chiqayotgan HNO₃ konsentratsiyasi (2-5 g/l) avtomatik boshqarib turiladi. Bu eritmaning xarorati 150-170°C, NH₄NO₃ miqdori esa 89-92% bo‘ladi. Bu eritma asosiy 4 va nazoratchi 5 neytrallagichlarda ammiak bilan neytrallanadi. Bularga 30-40% li Mg(NO₃)₂ eritmasi beriladi. Konsentratsiyasi 0,1-0,5 g/l ammiakli NH₄NO₃ eritmasi kombinatsiyalangan bug‘latgich jixozi 6 ga tushadi. Undan suyuqlanma gidroto‘sqich — neytrallagich 9 va filtr 10 orqali yig‘uvchi bak 11 ga tushadi. Bakdan nasos 12 yordamida bak 15 ga yuboriladi. Bu bak esa donadorlovchi minora 17 ustida joylashgan bo‘ladi. YUqoridagi bak 15 dan suyuqlanma uchta vibroakustik (tebranma akulstik) donadorlagich 16 orqali minoraga sochiladi (bundan tashqari yana uchta donadorlagich zaxirada — navbatda turadi). Donadorlovchi minora 17 kesimi to‘g‘ri burchakli 11x8 m, kalinligi 2 mm li 08X17T markadagi po‘latdan yasalgan va uning balandligi 63,5 m ga teng. Minoraning tashqi tomoni uglerodli po‘lat bog‘lamlar bilan maxkamlangan.

Hosil qilingan suyuqlanma tebranma akustik donadorlagich (6.7- rasm) da plastika 3 ga o‘rnatilgan soplodan tushadi va plastinkadan ostki teshikli tebratgichdan kelayotgan akustik tebranishni singdirib sochiladi.
Selitra suyuqlanmasi 0,2% namlikda 167°C atrofidagi xaroratda kristallana boshlaydi, 140°C xaroratda esa to‘la qotadi. Minora ostidan berilayotgan xavo miqdori yoz oylarida 500 ming m^z/soat, qish faslida esa 300-400 ming m^z/soat bo‘ladi. Minoraning ostki konussimon qismidan donador mahsulot lentali transportyor 20 ga tushadi. Undan uch seksiyali sovutgich 21 ga tushadi va xavo yordamida «qaynovchi qatlam» da sovutiladi.