O'zbekiston respublikasi oliy va orta mahsus ta’lim vazirligi

M )	© !)
	€	.>	О		6

1. 
   guruh 2-guruh 3-guruh 4-guruh
   

Guruhlar bildirgan fikrlarni keyingi guruhlar takrorlamasligi uchun diqqat bilan
eshitib, bir xil ma'lumotlarni o'chirib boradilar. Muammoni bahsga aylantirish kerak
emas. Ularni o'qituvchini o'zi asoslab xulosa yasashi va baholashi kerak.

207

Amaliy o'quv mashg'ulotining o'qitish texnologiyasi 5-Amaliy mashg‘ulot. Mikrobiologik tahlil o‘tkazish uchun buyum va oziqa
muhitlarini sterilizatsiya qilish O'quv mashg'ulotining o'qitish texnologiyasi modeli

Vaqt 80	Ta’lim oluvchilar soni
O'quv mashg'ulot shakli va turi	Amaliy: to'liq o'quv mashg'uloti
Amaliy mashg‘ulotning vazifasi	Xujayra organoidlaridan foydalanib tajribalar o‘tkazish uchun zarur bo‘lgan asbob-uskunalar, zarur materiallar va idishlarni sterillash usullari haqida ma’lumotga ega bo‘lish.
O'quv mashg'ulotining maqsadi mikrobiologiya fan tizimi haqida amaliy tushuncha
O'qitishnatijasi	Ushbu mavzuni o'zlashtirish natijasida o'quvchilar laboratoriya asbob uskunalarda foydalanish, mahsulotlarning sifatini baholash kabi kasbiy kompetensiyalarga ega bo'ladilar.
Pedagogikvazifalar: Xujayra organoidlaridan foydalanib tajribalar o‘tkazish uchun zarur bo‘lgan asbob- uskunalar, zarur materiallar va idishlarni sterillash usullari haqida ma’lumotga ega bo‘lish.	O'quv faoliyati natijalari: Amaliy mashg'ulotda tushuntirilgan mavzuni tartibli ravishda tasniflaydilar, izohlab beradilar.
O'qitish metodlari	Amaliy mashg'ulot matni/ fanga doir boshqalar.
O'qitish vositalari	Ma’tinlar, yozuvlar taxtasi, tarqatma material, tablitsa, tayyor preparat.
Qaytar aloqaning usul va vositalari	Ogzaki nazorat: savol-javob.
Oquv faoliyatini faoliyatini tashkil etish shakli	Kichik guruhlar tashkil qilga holda
O'qitish sharoiti	O'quv xonasida.
Qaytar aloqaning usul va vositalari	Tezkor-so’rov, savol-javob, test, misol va mashqlar.

208

O'quv mashg'ulotining texnologik xaritasi

Ish bosqichlar va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O'qituvchi	Ta’lim oluvchi
1- O'quv mashg'ulotiga kirish (5 daqiqa)	Tashkiliy qisim: 1. O'quvchilarning davomati va darsga tayyorgarligini aniqlash	Mashg'ulotga tayyorlanadilar
II Asosiy bosqich (65daqiqa)	Tayanch bilimlarni faollashtirish; Uyga berilgan vazifalarni nazorat qiladi va o’tilgan mavzu bo'yicha savollar beriladi. Maqsad va vazifani belgilanishi; Mashg'ulotning nomi, maqsad va o'qitish natijalari bilan tanishtirish. O'quv mashg'ulotida o'quv ishlarini baholash mezoni va ko'rsadkichlari bilan tanishtiradi. (1 -ilova) Ta’lim oluvchilar bilimini faollashtirish: Tezkor-so'rov, savol-javob, aqliy xujum, o'ylang va juftlikda fikir almashing va boshqa texnikalar orqali bilimlarini faollashtiradi. Asosiy holatlarni yozdiradi: Tarqatma materiallar asosida va sharhlash bilan asosiy amaliy mashg'ulotni bayon qiladi. (2-ilova) Yangi o'quv materialini mustahkamlash: Mustahkamlash uchun Bumerang/ Blits o’yin o'tkaziladi.(3-ilova), Jarayon kechik guruxlarda etilishini ma’lum qilinadi. Kichik guruhlarga bo'linadi, kichik guruhda ishlash qoidasi bilan tanishtiradi, har bir guruhga topshiriq beradi va baholash me’zoni bilan tanishtiradi. Ishni bajarish yo'riqnomasini beradi: Guruhlarda ishlashni boshlashga ruxsat beradi. Har bir kichik guruh ishtirokchisi vazifani bajarish tartibini tushunganligini aniqlash maqsadida qaytar aloqa o'tkadi. Bajarish jarayonini kuzatadi, maslaxatlar beradi. Ishga ajratilgan vaqt tugaganini ma’lum qiladi, guruhlar taqdimotini tashkil etadi. Guruh a’zolariga diqqat bilan ishitishlarini	Uy vazifasini taqdim etadilar. Savollarga javob beradilar. Mavzu nomini va rejasini yozib oladilar. Diqqat qiladilar. Savollarga javob beradilar.Yozib oladilar. Diqqat qiladilar. Savollarga javob beradilar. Kichik guruhlarga bo'linadilar. Kichik guruhda ishlash qoidasi bilan tanishadilar. Har bir guruh o'z topshiriq varaqlari bo'yicha faoliyatini boshlaydi. Har bir guruh sardorlari chiqib o'z ishlarini taqdim qilishlarini aytadi.

209

	va savolar berishlarini, shu bilan birga o'zaro bir-birlarini baholashlarini eslatadi. Javoblarni to'ldiradi va qisqacha xulosalar qiladi: 12. Guruhlar ishini o'zaro baholashni o'tkazadi, mavzuning har bir qismi bo'yicha xulosalar qiladi, eng asosiylariga e’tibor qaratadi, berilayotgan ma’lumotlarni daftarga qayt etishlarini eslatadi. Mavzuning kasbiy faoliyatlaridagi ahamyatlari bilan bog'lab mavzuni yakunlaydi.	Berilgan qo'shimcha savollarga javob beradilar. Guruh ish natijalarini o'zaro baholaydilar. Ma’lumotlarni daftarga qayd qiladilar.
III Yakuniybosqich (5 daqiqa)	Mashg'ulot yakuni: Faol ishtirok etgan o'quvchilarni javoblarini izohlab baholaydi. Uyga vazifani berilishi: Kelgusi mashg'lotga vazifa va uni bajarish yuzasidan yo'riqnoma beradi.	Baholari bilan tanishadilar. Topshiriqni yozib oladilar.

210

1-ILOVA
“Mikrobiologiya” fanidan o’quvchilarning bilimini baholash mezoni.

T/r	Mezonlar	Baho
1	Olgan bilimlarini ishlab chiqarishda qo’llay oladigan,ushbu fanni boshqa fanlar bilan bog’lay oladigan,mustaqil ish va vazifalarini to’liq bajaradigan va yangilik kiritishga intilgan,har jixatdan boshqa o’quvchilarga o’rnak bo’ladigan	5
2	O’quv ko’rgazmali qurollardan foydalana oladigan,olgan bilimlarini xalq xo’jaligidagi o’rnini to’g’ri tushungan,mustaqil fikrlay oladigan,olgan bilimlarini tushuntirib bera oladigan	4
3	Darslarda 95 % gacha qatnashgan,ma’ruza matnni yozgan,o’quv qurollari to’liq bo’lgan,adabiyotlardan foydalanishni bilgan	3
4	Ta’lim standartlarida belgilangan bilim va ko’nikmalarni 55% dank am o’zlashtirgan o’quvchilar	2

Izoh: O’quv dasturining mantiqan tugallangan bo’limi bo’yicha o’quvchi albatta baholanadi va natijasi o’tish balidan 3 ball past bo’lganda qayta nazorat belgilanadi.
2-ILOVA Tarqatma materiallar va mavzu bo’yicha asosiy holatlari
Amaliy mashg‘ulotni vazifasi: Xujayra organoidlaridan foydalanib tajribalar o‘tkazish uchun zarur bo‘lgan asbob-uskunalar, zarur materiallar va idishlarni sterillash usullari haqida ma’lumotga ega bo‘lish.
Laminar-boks sterilizatsiyasi. Laminarning ish olib boriladigan ichki yuzasi 70%- li spirt bilan artiladi;
So‘ng laminarga spirtovka, gugurt, 96% spirtli stakan, sterillangan idishlar, asboblar va sterillangan suvli kolba joylanadi;
Meristemalar ajratishda laminarga binokulyar lupa ham qoyiladi;
Ishlashdan oldin 2 soat davomida laminar boks bakteriotsid ultrabinafsha lampasi bilan nurlantiriladi;
Ishlashdan ikki soat oldin laminarning ichki yuzasi 70%-li spirt bilan yana artiladi;
Ish boshlashdan avval qo‘llarni yaxshilab sovun bilan yuvib, spirt bilan arti ladi va steril oq xalat kiyiladi, og‘ziga steril niqob tutiladi.
Idishlarni sterillash. Idishlar quritish shkaflarida quruq issiqda yoki nam bug‘da avtoklavda sterillanadi;
Sterillashdan oldin idishlarni yaxshilab yuvib, quritish kerak;
Idish yuvish uchun turli idish yuvish vositalari va xrompik (kaliy bixromatning sulfat kislotasidagi eritmasi) ishlatiladi;

211

3-ILOVA