O‗zbеkistоn rеspublikasi оliy vа o‗rtа mахsus tа‘lim vаzirligi tоshkеnt dаvlаt iqtisоdiyot univеrsitеti

»
zavodi shunday 
mashinalar chikaradi.
 
Ular MOK-150, MOK-350 nomi bilan yuritiladi. Piyoz 
tozalaydigan'1 mashina MOL-100. Perm shahridagi «Torgmash»da hamda| 
belorusnikidagidek «UKM» mashinasi chikariladi. Pol-1 shada ishlab chikariladigan 
bunday mashina yanada mukam-1 mal. Kartoshkani mashinaga solish oldidan 
yuviladi. Samara shahfida MOOL-5000 m, Komsomolsk-Amurda| UOM-300 markali 
mashinalar chikariladi. Bu mashinalarda chiqindi 6-10% dan oshmaydi. 
Mashinalarning disklari chidamli, bir necha yillarga etadi. Yirik hajmdagi piyoz 
tozalash uchun mashina juda qo‘l keladi. 
Uzbekiston sharoitida piyoz asosan qo‘lda tozalanib tugraladi, kuzni 
yoshlantiradi, kulni sargaytiradi, bizda piyoz kup ishlatiladi, Shuning uchun piyoz 
tozalaydigan ma-1 shinalarni umumiy Ovqatlanish tashkilotlarstda kupaytirish kerak. 

---

116 
Bu mashinalarga piyozni oddin tozalab, yuvib, navlarga ajratib solishnikg hojati yuk, 
hatto kukargan) piyozlarni ham top-toza kilib turrashga tayyorlab chikaradi. Bunday 
mashinalarning eng yahshilari Franstiya, AQSH, Germaniya, Angliya, Bolgariya, 
Polsha firmalari tomonidan ishlab chiqarilmoqda. Sabzavotlarni ajratish, tozalash 
ishlab chikarish stollarida amalga oshiriladi. Karamlarning sirtki kavati va| urtasidagi 
uzagi olinadi va mahsus chikindilar idishiga tashlanadi. Karam tozalovchining chap 
tomonida mahsulot,! ung tomonida tozalangan mahsulot u»gun idish buladi. Agar 
sabzavot tozalangandan sung yuviladigan bulsa, bu ish van-nada bajariladi. Kukatlar 
mahsus stollarda yuviladi. Piyoz, sarimsoq piyoz mahsus efir moyini tortib ola-digan 
shkaf kuyilgan joyda ishlatiladi. Efir moyi kuzni yoshlantiradi, nafas olish yo‘liga 
salbiy ta’sir kiladi. Piyoz tozalashdan oldin kullansa ham efir moyi kamayadi, piyoz 
tozalashda pichokni hullab turish kerak. Tozalangan va yuvilgan mahsulotni qaysi 
maksadda ishlatilishini e’tiborga olib tugraladi. Bu ish kulda yoki mahsus mashinada 
bajariladi. Kukatlardan: ukrop, selder, shavel, kuk piyoz kulda pichok bilan yoki 
mahsus kirkuvchi disk bilan tugraladi. Yuvilgan va tozalangan kukat mahsus ish stoli 
ustida ishlanadi, ishlovchining chap tomonidagi idishda kukatlar buladi. Stolda 
tahtakach, uning yonida tayyorlangan sabzavot solinadigan idish buladi. 
Tayyorlangan kukat chovlida vannaga solinib chayiladi. Sabzavot stehida brigadir 
bulmaydi, 2—5 kishi ishlaydigan bu bulimga ishlab chikarish mudiri rahbarlik qiladi. 
U taomnomaga asosan sabzavotlardan chala tayyor mahsulotlar tayyorlash grafigini 
tuzadi. Ba’zan bu steh hodimlarini kompleks brigada tarkibiga kushadilar.